Nga Fron Nahzi/ BIRN
Nëse Shqipëria do të respektonte shtetin e së drejtës, do ta kishte arrestuar Sali Berishën shumë kohë më parë, por lënia e tij si një njeri i lirë është e qartë se i shërben interesave të ngushta politike të kryeministrit Rama.
Që nga rënia e komunizmit, dy faktorë kryesorë kanë penguar përparimin demokratik të Shqipërisë, ish-kryeministri dhe presidenti Sali Berisha, dhe mungesa e vullnetit politik për të zbatuar shtetin ligjor.
Të dy u përballën më 8 janar, kur Berisha organizoi një protestë të dhunshme e cila dështoi për të marrë selinë e Partisë Demokratike.
Policia arrestoi 34 mbështetës të Berishës për shkatërrim prone. Por Berisha u la i lirë për të vazhduar luftën e tij një ditë tjetër, gjë që bëri që shumë njerëz të pyesin nëse shteti ligjor po zbatohet sërish në mënyrë selektive në Shqipëri.
Fatkeqësisht, gjatë 30 viteve të fundit, si liderët ndërkombëtarë ashtu edhe ata shqiptarë, shpeshherë kanë korruptuar “peshoren” e drejtësisë për t’i shërbyer agjendave të tyre politike përkatëse.
Siç vuri në dukje Paskal Milo, ish-ministër i Jashtëm, kohët e fundit për një gazetë të përditshme shqiptare, SHBA dhe Evropa kanë kërcënuar të tërheqin ndihmën për Shqipërinë nëse Berisha arrestohej për tentativën e tij për grusht shteti në vitin 1998. Arsyetimi i tyre, asokohe, ishte se arrestimi i Berishës mund të çonte në trazira të mëtejshme dhe kërcënojnë një rajon tashmë të brishtë.
Sot është ndryshe. Rajoni është më i qëndrueshëm, siç tregohet nga nisma e fundit e Ballkanit të Hapur, që lidh Serbinë, Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut. Berisha nuk gëzon më mbështetjen e Perëndimit si dikur – dëshmuar nga vendimi i fundit i SHBA-së për ta shpallur atë dhe familjen e tij non grata, për përfshirjen e tyre në “korrupsion të rëndësishëm”.
Por Tirana ka treguar pak prirje për ta arrestuar Berishën për këto veprime, apo për ta akuzuar për ndonjë veper penale. Shumë nga kritikët e kryeministrit socialist Edi Rama besojnë se kjo është për shkak se Berisha është një humbje e vëmendjes e dëshiruar nga dështimi sistematik i qeverisë për të zbatuar sundimin e ligjit për vite me radhë.
Ata mund të kenë një pikë, siç sugjerohet nga raporti më i fundit i Gjykatës Evropiane të Auditorëve të ECA-së mbi sundimin e ligjit të BE-së në Ballkanin Perëndimor.
Sipas raportit të ECA, “mbështetja e BE-së për sundimin e ligjit në Ballkanin Perëndimor ka pasur pak ndikim në reformat thelbesore”.
Raporti konfirmon gjetjet e Transparency International dhe Bankës Botërore se në Shqipëri dhe shumë nga fqinjët e saj, “megjithë vitet e reformës së BE-së, kapja e shtetit dhe korrupsioni i përhapur nuk janë frenuar”.
Në veçanti, raporti i referohet Agjencisë së Prokurimit Publik, APP, për të cilën thuhet: “Përfaqësuesit e biznesit dhe gazetarët thanë se korrupsioni në prokurimet publike është i përhapur, me indikacione të qarta të kapjes së shtetit: procedurave shpesh u mungon konkurrenca efektive, çmimet që ofrohen për punët publike janë të fryra dhe prokurimi për marrëveshjet koncesionare nuk ka transparencë.”
APP-ja ka qenë shpesh arena e marrëdhënieve të papërshtatshme, reciproke me përfitime ndërmjet liderëve politikë dhe anëtarëve të elitës së biznesit.
Së fundmi, u zbulua se një koncesion i inceneratorit të mbetjeve, i dhënë nga qeveria e Ramës, Lefter Kokës, ish-ministër i Mjedisit dhe deputet i Partisë Socialiste, po përdorej si një operacion shumë milionësh për pastrim parash. Koka u arrestua me akuzën e korrupsionit.
Partia Socialiste në pushtet e Ramës ka qenë në pushtet për më shumë se nëntë vjet dhe kontrollon qeverinë dhe parlamentin dhe gëzon mbështetjen e Uashingtonit dhe Brukselit.
Në një kohë që në Partinë Demokratike është një rrëmujë totale, socialistët ka gjasa të qëndrojnë në drejtimin e qeverisë për ca kohë, pavarësisht nga rekordet e rasteve të korrupsionit.
Domethënë, nëse Rama nuk vendos t’i shërbejë interesave të kombit mbi ato të partisë së tij. Për ta bërë këtë, megjithatë, atij do t’i duhej të zbatonte sundimin e ligjit në mënyrë të barabartë dhe të gjerë në të gjitha linjat partiake.
Përndryshe, ai mund të përjetësojë aktin e cirkut me dy unaza me Berishën si një shpërqendrim nga dështimet e tij, duke i kushtuar vëmendje përpjekjes së tij për të ndërtuar një shtet të rrënjosur në shtetin ligjor.