Teksa publiku amerikan përgatitet të votojë në zgjedhjet e 60-ta presidenciale më 5 nëntor, konkurrenca e ashpër midis demokrates Kamala Harris dhe republikanit Donald Trump ka përqendruar vëmendjen në shtatë shtete kritike.
Këto shtete, të njohura për modelet e tyre të votimit të paparashikueshme, do të luajnë një rol vendimtar në përcaktimin e presidentit të ardhshëm të SHBA.
Shtetet nën qendër të vëmendjes përfshijnë Arizonën, Nevadën, Wisconsin, Michiganin, Pensilvaninë, Karolinën e Veriut dhe Xhorxhian, historikisht janë luhatur midis kandidatëve demokratë dhe republikanë në zgjedhjet e kaluara, duke i bërë rezultatet e tyre vendimtare në votimin e ardhshëm.
Rëndësia e këtyre shteteve qëndron në sistemin unik zgjedhor amerikan, Kolegji Zgjedhor. Sipas këtij sistemi, presidenti nuk zgjidhet drejtpërdrejt me votim popullor, por nga 538 zgjedhës. Një kandidati ka nevojë për një shumicë prej 270 zgjedhësish për të fituar presidencën.
Prandaj, kandidati që merr më shumë vota në një shtet zakonisht merr të gjitha votat elektorale të atij shteti, duke i bërë fitoret në shtetet e populluara dhe konkurruese thelbësore.
Pavarësisht prirjeve të qëndrueshme partizane të shteteve të mëdha si Kalifornia dhe Teksasi, të cilat kanë mbështetur prej kohësh respektivisht demokratët dhe republikanët, rezultatet e shteteve të fushëbetejës mbeten të paparashikueshme dhe thelbësore.
Me votat elektorale të përditësuara nga regjistrimi i vitit 2020, këto shtete kyçe do të jenë sërish në qendër të zgjedhjeve, duke mbajtur një total prej 93 votash elektorale.
Në zgjedhjet e mëparshme të vitit 2016, Trump fitoi pavarësisht se mori më pak vota në total se kundërshtari i tij, falë suksesit të tij në këto shtete kritike, duke siguruar 304 vota elektorale dhe presidencën.
Aktualisht, të dhënat e sondazheve tregojnë se gara mes Harris dhe Trump në këto shtete kyçe është tepër e ngushtë.
Sipas Real Clear Politics (RCP), Trump kryeson ndaj Harris me më pak se 1% në pesë nga shtatë shtetet swing. Në nivel kombëtar, Harris ka një avantazh të vogël ndaj Trump, por në këto shtete të fushëbetejës, diferenca është e hollë, duke treguar një garë të ngushtë.
Me afrimin e ditës së zgjedhjeve, gara mes Harris dhe Trump nxehet, me të dy kandidatët që garojnë ‘kokë më kokë’ në shtetet kyçe. Rezultati në këto shtete ka shumë të ngjarë të përcaktojë presidentin e ardhshëm, duke krijuar skenën për një zgjedhje shumë të diskutueshme dhe të ngushtë.
Delegatët në shtetet kyçe
Sipas numërimit të azhurnuar të delegatëve bazuar në regjistrimin e vitit 2020, Arizona ka 11 delegatë, Nevada ka 6, Wisconsin ka 10, Michigan ka 15, Pensilvania ka 19, Karolina e Veriut ka 16 dhe Xhorxhia ka 16 delegatë.
Për shembull, nëse një kandidat fiton Pensilvaninë, Karolinën e Veriut dhe Miçiganin, ata do të siguronin gjithsej 50 delegatë vetëm nga këto tre shtete. Në të kundërt, humbja e katër prej këtyre shteteve do të zvogëlonte ndjeshëm shanset e një kandidati për të fituar zgjedhjet.
Në zgjedhjet presidenciale të vitit 2016, Trump fitoi pavarësisht se mori më pak vota në total se kundërshtarja e tij, Hillary Clinton, duke siguruar 304 delegatë përmes performancave të forta në shtetet kyçe.
Shtetet kryesore në garën Harris-Trump
Më 21 korrik, kur presidenti amerikan Joe Biden njoftoi tërheqjen e tij nga gara dhe miratoi Harrisin si kandidatin demokrat, Trump ishte duke udhëhequr ndaj Baiden si në sondazhet kombëtare ashtu edhe në ato kryesore shtetërore.
Në atë kohë, Biden kishte 42.3% mbështetje në sondazhet kryesore të shtetit, krahasuar me 46.7% për Trump.
Me tërheqjen e Biden, Harris mbylli shpejt hendekun me Trump pas emërimit të saj. Që nga sot, në sondazhet kryesore të shtetit, të dy kandidatët janë pothuajse të barabartë, me Harris në 47.3%.
Sipas të dhënave nga Real Clear Politics (RCP), një platformë që publikon sondazhet zgjedhore në SHBA, Trump kryeson ndaj Harris me më pak se 1% në pesë nga shtatë shtetet kryesore.
Mesatarja e 14 sondazheve kombëtare të kryera në periudhën 22-27 gusht tregon Harris me 48.4% dhe Trump me 46.9% mbështetje.
Duke parë secilin shtet kyç individualisht, Trump kryeson në Arizona me 47.3% ndaj 46.8% të Harris; në Nevada, Trump ka 47.4% ndaj 46% të Harris; në Wisconsin, Trump ka 47.6% ndaj Harrisit 48.6%; në Michigan, Trump ka 46.5% ndaj Harrisit 48.5%; në Pensilvani, Trump ka 47.7% ndaj Harrisit 47.5%; në Karolinën e Veriut, Trump ka 47.2% ndaj Harrisit 46.3%; dhe në Xhorxhia, Trump ka 48.1% ndaj Harrisit 47.1%.
Mesatarja e sondazheve të fundit në këto shtatë shtete të lëkundura tregon Trump me 47.4% dhe Harris me 47.3% mbështetje.
Fakti që Trump, i cili udhëhoqi ndaj Biden në të gjitha këto shtete, tani është në një garë shumë të ngushtë me Harris, fakt që tregon se gara presidenciale do të jetë shumë konkurruese midis votuesve demokratë dhe republikanë.
Dinamika e shtetit: Ekonomia, debatet e abortit, siguria kufitare, Gaza
Sondazhet në mbarë vendin tregojnë se inflacioni dhe çështjet ekonomike, debatet mbi abortin dhe siguria e kufijve janë shqetësimet kryesore në mendjet e votuesve. Për më tepër, politika e SHBA-së për Gazën po shfaqet si një çështje e rëndësishme.
Michigan, një shtet kyç me 15 delegatë dhe popullsinë më të madhe të muslimanëve dhe arabo-amerikanëve në vend, ka parë një rritje të votuesve “të pavarur”, të nxitur nga kritikat e ashpra ndaj politikës së Baiden në Gaza. Këta votues, të cilët kritikojnë mbështetjen e pakushtëzuar të Baiden për Izraelin, po sinjalizojnë se ata mund të mos votojnë për të, por gjithashtu nuk e shohin Trumpin si një alternativë të mundshme.
Këta të pavarur po mendojnë të gjejnë një kandidat të palës së tretë ose të votojnë për Harris nëse politika e SHBA-së ndaj Izraelit ndryshon. Ata po i kushtojnë vëmendje qëndrimit të Harris për Gazën.
Ndërkohë, në Wisconsin, një shtet kritik që ka favorizuar ngushtë demokratët në çdo zgjedhje që nga viti 2000, me përjashtim të vitit 2016, Trump arriti një fitore të papritur tetë vjet më parë. Në këtë shtet, ku mbizotërojnë punëtorët me jakë blu, ekonomia mbetet çështja më e rëndësishme.
Të gjithë treguesit në Wisconsin, të cilët demokratët i rifituan përmes Bidenit në vitin 2020, sugjerojnë se diferenca midis Trump dhe Harris është më pak se 1% në favor të demokratëve.
Në Pensilvani, një shtet tjetër ku diskutimet rreth ekonomisë dhe abortit janë intensive, fituesi i dy zgjedhjeve të fundit (Trump në 2016 dhe Biden në 2020) triumfoi me një diferencë prej më pak se 1%.
Ekspertët që monitorojnë nga afër dinamikën zgjedhore të shtetit vënë në dukje se Pensilvania është një nga shtetet e pakta ku numri i votuesve demokratë dhe republikanë është pothuajse i barabartë, duke i bërë sfiduese parashikimet e zgjedhjeve të bazuara në demografi.
Xhorxhia, e cila ngjalli polemika në vitin 2020 për shkak të ndikimit të saj në rezultatet e zgjedhjeve dhe betejat ligjore pasuese, po shfaqet gjithashtu si një shtet kyç për zgjedhjet e vitit 2024.
Në këtë shtet, ku prirjet republikane thuhet se janë rritur kohët e fundit, Trump fitoi lehtësisht në vitin 2016, por humbi ndaj Biden me vetëm 0.3% në 2020, duke çuar në mosmarrëveshje të rëndësishme.