Rojet presidenciale dhe trupat ushtarake të Koresë së Jugut penguan autoritetet të arrestonin Presidentin e shkarkuar Yoon Suk Yeol të premten, gjatë një përballjeje të tensionuar gjashtë-orëshe brenda rezidencës së Yoon në zemër të Seulit.
Yoon është nën hetim penal për kryengritje, për shkak të përpjekjes së tij për ligj ushtarak më 3 dhjetor, e cila tronditi Korenë e Jugut dhe çoi në lëshimin e parë të një urdhër-arresti për një president në detyrë.
“U vlerësua se ishte praktikisht e pamundur të ekzekutohej urdhri i arrestimit për shkak të përballjes së vazhdueshme,” tha Zyra e Hetimeve për Korrupsionin e Zyrtarëve të Lartë (CIO) në një deklaratë.
Zyrtarët e CIO-së dhe policia shmangën qindra mbështetës të Yoon që u mblodhën në orët e para të mëngjesit pranë rezidencës së tij të premten, duke u zotuar të bllokojnë arrestimin “me jetën tonë”.
Mbështetësit e Yoon, të cilët kanë ngritur kampin përpara rezidencës presidenciale prej ditësh, brohoritën me këngë dhe vallëzim ndërsa u njoftua pezullimi. “Ne fituam”, këndonin ata.
Zyrtarët e CIO-së, që po udhëheqin një ekip të përbashkët hetimor mbi akuzat e mundshme për kryengritje të lidhura me shpalljen e shkurtër të ligjit ushtarak nga Yoon, arritën te portat e kompleksit presidencial pak pas orës 7:00 të mëngjesit dhe hynë në këmbë.
Brenda kompleksit, CIO dhe policia ishin në numër më të vogël përballë kordonëve të Shërbimit të Sigurisë Presidenciale (PSS), si dhe trupave ushtarake të deleguara për sigurinë presidenciale, tha një zyrtar i CIO-së për gazetarët.
Rreth 200 persona formuan një zinxhir për të bllokuar CIO-n dhe policinë, shtoi zyrtari. Ministria e Mbrojtjes Kombëtare të Koresë së Jugut tha se trupat ishin nën kontrollin e Shërbimi të Sigurisë Presidenciale (PSS).
CIO pezulloi përpjekjen për të arrestuar Yoon rreth orës 13:30 për shkak të shqetësimeve për sigurinë e personelit të saj për shkak të pengesave dhe tha se “shprehu keqardhje të thellë” për qëndrimin mosbashkëpunues të Yoon. CIO tha se do të shqyrtojë hapat e saj të ardhshëm.
Kryengritja është një nga akuzat e pakta penale për të cilat një president i Koresë së Jugut nuk ka imunitet. Urdhri i tij i arrestimit, i miratuar nga një gjykatë të martën e 31 dhjetorit pasi Yoon injoroi disa thirrje për t’u paraqitur për marrje në pyetje, është i vlefshëm deri më 6 janar.
Yoon është izoluar që kur u shkarkua dhe u pezullua nga pushteti më 14 dhjetor. Në një deklaratë pas pezullimit të përpjekjes për arrestim, ekipi ligjor i Yoon tha se CIO nuk kishte autoritet për të hetuar kryengritjen dhe ishte për të ardhur keq që kishte tentuar të “ekzekutonte me forcë një urdhër arresti dhe kërkimi të paligjshëm dhe të pavlefshëm” në një zonë të ndjeshme sigurie.
Deklarata paralajmëroi policinë kundër mbështetjes së përpjekjes për arrestim. Kreu i përkohshëm i Partisë së Fuqisë së Popullit të Yoon përshëndeti pezullimin dhe tha se hetimi duhet të zhvillohet pa ndalimin e Yoon.
Urdhri aktual i jep hetuesve vetëm 48 orë për të mbajtur Yoon pasi të arrestohet. Hetuesit më pas duhet të vendosin nëse do të kërkojnë një urdhër ndalimi ose ta lirojnë atë.
LIGJI USHTARAK I PAPRITUR
Yoon tronditi ekonominë e katërt më të madhe të Azisë dhe një nga demokracitë më të gjalla të rajonit me shpalljen e tij të vonë gjatë natës se po vendoste ligjin ushtarak për të kapërcyer bllokimin politik dhe për të çrrënjosur “forcat anti-shtetërore”.
Megjithatë, brenda disa orëve, 190 ligjvënës sfiduan kordonët e trupave dhe policisë për të votuar kundër urdhrit të Yoon. Rreth gjashtë orë pas dekretit të tij fillestar, Yoon e anuloi atë.
Më pas, ai mbrojti vendimin e tij me sfidë, duke thënë se kundërshtarët politikë të brendshëm janë simpatizantë të Koresë së Veriut dhe duke përmendur pretendime të pakonfirmuara për manipulim zgjedhor.
Dy zyrtarë ushtarakë të Koresë së Jugut, përfshirë shefin e ushtrisë Park An-su, i cili u emërua komandant i ligjit ushtarak gjatë shpalljes jetëshkurtër, janë akuzuar pasi u arrestuan nga prokurorët që po hetojnë akuzat për kryengritje.
Kim Yong-hyun, i cili dha dorëheqjen si ministër i mbrojtjes i Yoon pasi luajti një rol kryesor në dekretin e ligjit ushtarak, është arrestuar dhe u akuzua javën e kaluar për kryengritje dhe shpërdorim detyre.
Veç hetimit penal, çështja e tij e shkarkimit është aktualisht para Gjykatës Kushtetuese për të vendosur nëse do ta rikthejë apo do ta largojë përgjithmonë.