Nga Frrok Çupi
Kjo historia e vërtetë e ‘5 Syve’ ose FVEY, vjen që nga Lufta e Dytë Botërore. Tani, kur botën po e rrezikon një Luftë e Tretë, shfaqen përsëri ‘Five Eyes’, ose Pesë Sytë.
Kësaj here, mrekullia është se Shqipëria është pjesë e ‘5 Yjeve’ që është Aleanca e Madhe për bashkëpunim të përbashkët. Atëherë vetëm pak njerëz në botë e njihnin vendin tonë, Shqipërinë. Madje edhe vende fqinje europiane e quanin ‘black hole’, (gropa e zezë) nga ku nuk vinte informacion.
Ja ku jemi: Sot Tirana është qendra e vëmendjes e Botës. Këtu mbrëmë është ulur presidenti i Ukrainës, zoti Zelensky, dhe nis Samiti Botëror mbi Ukrainën. Ukraina nuk është vetëm viktima e luftës, por edhe strumbullari i orientimit të Botës për sot e për nesër. Do të fitojë Ukraina dhe me këtë rast ka fituar Europa e mbarë Perëndimi, apo do të humbë. Humbja nuk është një opsion aq real sa fitorja. Mbështetja e Bashkimit Europian, e vendeve të NATO-s, e Shteteve të Bashkuara ndaj Ukrainës është garancia e fitores në Ukrainë. Kjo aleancë farkëtohet sot në Tiranë, në Samitin Botëror që shtrohet në tavolinën e qeverisë së Republikës së Shqipërisë.
Që nga Tirana, ngjarjet e Luftës mund të marrin rrjedhë tjetër.
Samiti Botëror i Tiranës ka shumë pika takimi me Marrëveshjen ‘5 Sytë’ të farkëtuar para 80 vjetësh me qëllim fitoren shpëtimtare të njerëzimit mbi Nazizmin. Ajo u ngjiz si Aleancë e vendeve të Anglosferës, mes pesë shteteve të kryesuara nga Shtetet e Bashkuara dhe Mbretëria e Bashkuar. Brenda kësaj marrëveshjeje u paketuan edhe aleancat për inteligjencien e sinjaleve, të agjencive të inteligjencies së këtyre vendeve. Në kushtet tona Anglosfera politike është zgjeruar; Shqipëria është një prej ‘’aleatëve të jashtëzakonshëm të SHBA’, siç tha në Tiranë, Sekretari i Shtetit, Blinken. Nesër ose pasnesër në Kuçovë do të inaugurohet baza ushtarake e NATO-s e cila do të vëzhgojë e trajnojë forcat dhe lëvizjet mbi Ukrainë.
Origjina e Aleancës së ‘5 Syve’ gjendet në mes të Luftës së Dytë Botërore, Aleancë që u ndoq nga Karta e Atlantikut e vitit 1941. Në atë aleancë, edhe pse mes perdeve të hekurta ku nuk depërtonin rreze drite për Fitoren, megjithatë u fol dhe u vendos mbi një vizion të qartë të ‘përtej luftës’. Sot në Tiranë, Samiti i Ukrainës, do të përqendrohet në të nesërmen e Ukrainës dhe të Botës. Edhe në atë kohë, Winston Churchill, në fjalimin e tij paralajmëroi luftë të egër mes demokracive të 5 vendeve të Anglosferës me bllokun sovjetik, por si zgjidhje kërkoi bashkëpunim.
Kështu u bë i mundur zotërimi mbi rreziqet e mundshme. Aleanca e Pesë Syve u kthye në një Aleancë Inteligjente mbarëkombëtare. Shqipëria sot është ‘Syri i Gjashtë’, alegorikisht; por sot realisht është qendra ku janë drejtuar sytë e Botës. Vendi ynë është një vend i vogël që sot dëshmon vlerën e madhe të 80 (ose 100) vjetëshit të ardhshëm, kur nuk e dimë nëse Bota do të ketë më nevojë për një “5 Sy” tjetër.