Për herë të parë që pas fundit të Luftës së Ftohtë bllokohet informimi nga Deutsche Welle në hapësirën post-sovjetike. Bjellorusia e ka bllokuar median për botën e jashtme. Ç’qendron pas kësaj?
Kjo shënon një pikë-kthese. Mbi 30 vjet Deutsche Welle ka transmetuar pa u penguar programet e saj në BRSS dhe në republikat pasuese. Ish-kreu i shtetit sovjetik Mihail Gorbatçov i dha fund Luftës së Ftohtë në fund të viteve 1980 duke i dhënë fund edhe praktikës së bllokimit me zhurmues për dekada të mediave për botën e jashtme nga vendet perëndimore, ndër to edhe DW. Ky hap u konsiderua asokohe si shenjë për demokratizimin, hapjen dhe fundin e Luftës së Ftohtë. Me bllokimin e faqes së internetit të DW-së të enjten (28.10) tani Bjellorusia po kthehet në praktikat e vjetra. Ende nuk është e qartë, se për sa kohë do të vazhdojë ky bllokim.
Drejtori i Përgjithshëm i DW e cilëson arsyen „qesharake”
Në një deklaratë të Ministrisë së Informacionit në Minsk, të cituar nga agjencia e lajmeve BELTA, bllokimi i faqes së internetit të DW-së argumentohet me gjoja lidhjen me përmbajtje të klasifikuara is ekstremiste. Detaje të sakta nuk përmenden. Përveç DW-së janë bllokuar edhe dy faqe të tjera interneti ndër to edhe një projekt i radios së SHBA-së Free Europe.
Drejtori i Përgjithshëm i DW-së, Peter Limbourg, në një pozicionim të premten (29.10) proteston kundër kësaj mase duke i hedhur poshtë si „absolutisht qesharake” akuzat e Ministrisë bjelloruse të Informacionit.
Ai kritikon kreun bjellorus të pushtetit Aleksander Lukashenko: “Zoti Lukashenko ka treguar, se ai në luftën kundër popullit të vet nuk stepet prej asgjëje, për të ruajtur pushtetin. Përdorimi intensiv i ofertave të pavarura mediatike tregon qartë, se njerëzit në Bjellorusi nuk kanë më besim tek mediat e kontrolluara nga shteti”, nënvizon Limbourg.
Në Berlin një zëdhënëse e Ministrisë së Jashtme iu përgjigj pyetjes së DW-së, se „kemi dijeni për këtë lajm”. Ambasadori gjerman në Minsk i ka kërkuar shpjegim Ministrisë së Jashtme bjelloruse dhe i kërkon që „menjëherë të mundësojë sërish aksesin në faqen e internetit”.
Politikanë dhe aktivistë të të drejtave të njeriut i bënë thirrje qeverisë që të angazhohet fort për DW-në. “Kjo nuk duhet pranuar në heshtje”, tha deputetja e partisë liberal-demokrate FDP, Renate Alt.
“Eshtë për të të ardhur shumë keq, sepse kjo tregon, që gazetaria e lirë dhe e pavarur nënkupton rrezik të madh për presidentin Lukashenko”, i tha Alt DW-së. “Nuk është vetëm frikë, por mund ta quash panik. Ai e ka kuptuar, se çfarë efekti ka raportimi i Deutsche Welle-s”, thotë Alt.
Ngjashëm u shpreh Christopher Resch nga organizata „Reporterë pa kufij”: “Eshtë një akt tjetër i arbitraritetit të regjimit të Lukashenkos.” Resch këtë veprim e sheh në kontekstin e qëndrimit të ashpër të autoriteteve bjelloruse ndaj mediave të opozitës dhe mediave të pavarura. “Regjimi i kundërvihet gjithnjë e më me forcë hapësirës digjitale”, tha Resch.
Tihanovskaja: Akt i hakmarrjes për të vërtetën
Politikania bjelloruse e opozitës Svetlana Tihanovskaja tha në DW, se ky është një „akt i hakmarrjes për të vërtetën”. Por tregon gjithashtu, sipas saj, se gazetarët- bëjnë një punë jashtëzakonisht të dobishme. Ata që janë përgjegjës për këtë bllokadë, nuk e kuptojnë që e vërteta gjithmonë e gjen rrugën e saj, tha Tihanovskaja.
Presion në rritje ndaj DW në Bjellorusi
Lukashenko qeveris në Bjellorusi prej më shumë se 25 vjetësh në mënyrë autoritare dhe pas zgjedhjeve në gusht 2020 ai e shpalli veten sërish president. BE nuk e njeh fitoren e tij.Protestat e opozitës u mposhtën, udhëheqësit e opozitës janë arrestuar ose – ashtu si kandidatja për presidente Tihanovskaja – u detyruan të emigrojnë.
Që nga këto zgjedhje autoritetet në Bjellorusi si asnjëherë më parë u janë kundërvënë pjesëmarrësve në protesta e veçanërisht kanë vënë në shënjestër gazetarët dhe mediat. Disa faqe interneti me influencë dhe kritike ndaj qeverisë janë bllokuar, dhjetra gazetarë janë arrestuar. Shoqata e pavarur bjelloruse e gazetarëve është shpërbërë.
Edhe DW muajt e fundit ka qenë vazhdimisht nën presion. Disa korrespondentë të seksionit të DW-së për Europën Lindore, që raportojnë në rusisht dhe në bjellorusisht, janë arrestuar, shumica e tyre për kohë të shkurtër dhe më pas janë liruar. Gazetari bjellorus Aleksander Burakov, që ka raportuar edhe për DW, në maj u mbajt 20 ditë në arrest. Ai akuzohej për „pjesëmarrje të përsëritur në një veprimtari të ndaluar”.
Por edhe më ashpër u prek Andrej Aleksandrov, i cili punonte në Bjellorusi për Akademinë e Gazetarisë të DW-së. Aleksandrov akuzohet për tradhti të lartë. Ai ndodhet që nga janari në arrest hetimor dhe kërcënohet nga një dënim me deri në 15 vjet./DW