Vendimi i Joe Biden për tu tërhequr nga gara për Shtëpinë e Bardhë të dielën dhe për të mbështetur kandidaturën e Kamala Harris shkaktoi pasiguri në Europë. Ndonëse ishte një lëvizje mjaft e pritshme në disa kryeqytete europiane, duket se edhe dje Brukseli po përpiqej të fshehte trazirat në zgjedhjet presidenciale amerikane.
Zyrtarisht nuk ka pasur asnjë reagim nga një përfaqësues i një institucioni europian, pasi si zakonisht nuk komentohen zhvillimet politike, veçanërisht në vendet e treta.
“I uroj më të mirën kandidatit të demokratëve, atij që do të zërë vendin e tij”, tha kreu i diplomacisë europiane, Josep Borrell, në deklaratat e tij për gazetarët, duke shmangur as emrin e Kamala Harris.
Për më tepër, siç tha një diplomat europian, “askush nuk mund të jetë i sigurt se Kamala Harris do të jetë zyrtarisht kandidatja e demokratëve”, që do të thotë se ndoshta një kandidat tjetër do të kualifikohet në konventën e Demokratëve në fund të gushtit.
Dhe shumë prej tyre janë të shqetësuar se si do të jetë bashkëpunimi nëse Trump zgjidhet president.
“Amerikanët duhet të vendosin se kë duan në Shtëpinë e Bardhë”, theksoi Josep Borrell, duke shtuar se natyrisht, do të ketë një ndryshim të rëndësishëm për marrëdhëniet euroatlantike nga kush do të jetë atje.
Por, u takon qytetarëve amerikanë të vendosin. Nuk dua të ndërhyj. Në fund të fundit, nuk është roli ynë t’i tregojmë popullit amerikan se çfarë të bëjë ose të shprehim preferencat për një kandidat ose një tjetër.”
Për disa diplomatë europianë, Bashkimi Europian tashmë duhet të planifikojë strategjinë e tij përballë SHBA-së në rast të zgjedhjes së Trump.
Menjëherë pas rizgjedhjes së saj, të enjten e kaluar, Ursula von der Leyen, e pyetur se si po përgatitej për mundësinë e përballjes me një Shtëpi të Bardhë, më pak miqësore me BE-në, theksoi se “është e rëndësishme ta bëjmë Europën më të fortë. Dhe kjo sigurisht që do të bëhet e mundur duke reduktuar varësitë tona.
Ne kemi nevojë për forcimin tonë, forcimin e karakteristikave cilësore që ka Europa”, theksoi ai.
Shqetësimi kryesor i BE-së ka të bëjë kryesisht me qëndrimin që do të mbajë SHBA për çështjen e mbështetjes ushtarake dhe ekonomike për Ukrainën, por edhe qëndrimin e përgjithshëm të administratës së re amerikane për çështje të tjera sigurie dhe kjo nuk e përjashton as Kamala Harris, në rast se ajo apo një tjetër kandidat demokrat më në fund mund Trumpin.
Në thelb, Europa do të komplotojë hapat e saj të ardhshëm në “ujërat e paeksploruar”, tha një diplomat evropian, duke vënë në dukje se Brukseli do të donte të dinte më shumë se si kandidati i ardhshëm demokrat do të menaxhojë marrëdhëniet euro-atlantike dhe angazhimet e përbashkëta në , çfarë shqetëson Ukrainën, por edhe lufta në Lindjen e Mesme.
Nuk është rastësi që qëndrimi i qartë i Joe Biden, veçanërisht për çështjet e demokracisë, forcimit të bashkëpunimit transatlantik dhe mbështetjes për Ukrainën, u vlerësua në deklaratat publike të disa liderëve europianë, si kancelarit gjerman Olaf Scholz, si dhe kryeministrave të Polonisë dhe Spanjës.