Komisioni për Punët e Jashtme i Senatit Amerikan ka mbajtur një seancë dëgjimore të mërkurën për të diskutuar propozimin e James O’Brien për postin e Ndihmës Sekretarit të Shtetit për Evropën dhe Euroazinë.
O’Brien është një diplomat shumëvjeçar, njohës i mirë i Ballkanit Perëndimor dhe aktualisht është kreu i Zyrës së Koordinimit të Sanksioneve të Departamentit të Shtetit.
Ai ishte pjesë e delegacionit amerikan gjatë negociatave ndërmjet Serbisë dhe Kosovës në Rambuje në vitin 1999 dhe mori pjesë në shkrimin e Marrëveshjes së Paqes së Dejtonit, e cila i dha fund luftës në Bosnje dhe Hercegovinë.
Gjatë fjalës së tij të hapjes, O’Brien tha se ishte i nderuar që u nominua për këtë pozicion.
“Në thelb, qëllimi kryesor i kësaj pune është të promovojë sigurinë, prosperitetin dhe vlerat amerikane, duke bashkëpunuar me partnerët tanë më të fortë në Evropë dhe Euroazi. Është një platformë globale që i bën amerikanët më të begatë dhe më të sigurt”, deklaroi O’Brien.about:blank
Pasi tregoi një histori familjare, qëllimi i së cilës ishte se pjesëmarrja amerikane në Luftën e Dytë Botërore e bëri Evropën Perëndimore më të sigurt, më paqësore dhe më të begatë, O’Brien iu kthye ngjarjeve aktuale pushtimit rus të Ukrainës.
“Po flasim për dhimbje njerëzore që do të zgjasë me dekada. Ajo që Rusia filloi në Ukrainë do të mbetet me ne për breza. Është e njëjta gjë me njerëzit që i mbijetuan konflikteve në Ballkanin Perëndimor në vitet ’90, ku unë isha krenar që i shërbeja”, tha O’Brien.
“Duhet të kujtojmë se nuk është vetëm gjeopolitika, ka të bëjë me njerëzit dhe mënyrën se si ata mund të shërohen”.
“Ai më pas shpjegoi se SHBA ka modele dhe di të ketë sukses në integrimin e ekonomive si ajo e Ukrainës në ekonomi më të pasura dhe të ngrejë njerëzit e atij rajoni dhe e njëjta gjë është e mundur për njerëzit e Kaukazit Jugor, rreth Detit të Zi dhe në Ballkani Perëndimor”, pohoi, duke thënë se çelësi është se si do të veprojnë SHBA-të në dy-tre vitet e ardhshme.
Ai shtoi se pret me padurim të punojë me senatorë nga të dyja palët (demokratë dhe republikanë) dhe kërkoi mbështetje dhe burime nga Kongresi në mënyrë që Byroja e Evropës dhe Euroazisë e Departamentit të Shtetit të mund të bëjë punën e saj sa më mirë që të jetë e mundur.
Pas deklaratave hapëse, senatori Tammy Duckëorth i kërkoi O’Brien mendimin e tij – duke pasur parasysh rolin e tij në vendosjen e sanksioneve – mbi aftësinë e Rusisë për të mbështetur përpjekjet e luftës dhe për të ruajtur territoret që ka fituar në Ukrainë, domethënë për aftësinë e aleatëve të NATO-s për të ruajnë nivelin e mbështetjes që i kanë dhënë Ukrainës deri më tani.
“Vullneti i koalicionit tonë për të qëndruar së bashku varet në një pjesë të madhe nga ndjenja e tyre për besueshmërinë dhe qëndrueshmërinë e lidershipit amerikan në atë përpjekje dhe kjo duhet të vijë nga të dyja anët e spektrit politik (në SHBA)”, deklaroi O’ Brien dhe vazhdoi duke thënë se ai nuk donte të spekulonte për atë që po ndodh në Rusi, por se është e qartë se ekzistojnë ndarje të caktuara.
“Ne shohim se Rusia po përballet me disa kufizime,” tha O’Brien. “Ajo po ndërton kapacitetin e saj të brendshëm në prodhimin e armëve të caktuara, por është gjithnjë e më pak në gjendje të marrë komponentë kyç nga shumë ekonomi jashtë vendit, gjë që kufizon aftësinë e tyre për të zhvilluar luftë moderne. Në vend të kësaj, ju i shihni ata duke bërë një luftë statike, duke sulmuar objektivat civilë, duke përfshirë objektivat ekonomike në javët e fundit”.
Ai shtoi se nuk e sheh se ekonomia ruse do të shembet, sepse është një ekonomi e madhe, por se do të duhet të marrë vendime të vështira dhe se tashmë ekzistojnë disa kufizime dhe se deri në fund të dekadës ekonomia ruse do të jetë 20 për qind më e vogël se sa do të kishte qenë nëse Rusia nuk do ta kishte sulmuar Ukrainën.
Sipas tij, nga ana tjetër, koalicioni amerikan është shumë i qëndrueshëm, dhe Rusia e di këtë dhe po përpiqet ta lëkundë, dhe një shembull i kësaj është sulmi në sistemin global të ushqimit – shkatërrimi i furnizimeve në Ukrainë dhe pengimi i eksportit të grurë nga Ukraina.
Deri në fund të seancës, O’Brien foli edhe për përpjekjet e SHBA-së, në bashkëpunim me partnerët evropianë, për të penguar Kinën nga vendosja e rregullave të biznesit në të ardhmen dhe për të parandaluar vjedhjen e teknologjisë dhe pronës intelektuale.
O’Brien shërbeu në dy administrata amerikane si i dërguar special i presidentëve amerikanë. Ai ishte gjithashtu këshilltar i lartë i ish-sekretares amerikane të shtetit, Madeleine Albright, zëvendësdrejtoreshë për planifikimin e politikave në Departamentin e Shtetit, si dhe i dërguar i administratës amerikane për Ballkanin.
Nëse Senati konfirmon nominimin e O’Brien, ai do të zëvendësojë Karen Donfried në Departamentin e Shtetit, e cila u tërhoq nga ai pozicion në mars 2023, pas 18 muajsh.