Gjithë vëmendja e publikut ndërkombëtar dhe europian është tek gjendja shëndetësore e kryeministrit aktual të Sllovakisë, Robert Fico, i cili rifitoi vetëdijen pas një operacioni të gjatë kirurgjik.
Megjithatë, situata në vendin e tij, i cili duket “në prag të luftës civile” është gjithashtu një betejë për mbijetesë. Pavarësisht tensioni të brendshëm kohët e fundit, gjithçka u përmbys dje me lajmin për tentativën për vrasjen e kryeministrit sllovak, të cilin anëtarët e kabinetit të tij ia atribuan “motiveve politike”.
Ndonëse kryeministër për herë të tretë në karrierën e tij, Fico konsiderohet i diskutueshëm në orientimin e tij ndërkombëtar, por edhe populist në stilin e tij qeverisës, gjë që ka bërë që në të kaluarën të përballet me akuza për korrupsion.
Jeta e tij politike në përgjithësi duket se ka qenë motivi i atentatit kundër tij, kur shkrimtari 71-vjeçar dhe ish-punonjësi i kompanisë së sigurisë Yuri Tsindula hapi zjarr ndaj kryeministrit sllovak dje ndërsa ai po fliste me mbështetësit e tij pas një mbledhjeje të kabinetit.
59-vjeçari Robert Fico u transferua fillimisht dje në spitalin e Hadlovës dhe më pas në Banska Bystrica, ku menjëherë hyri në sallën e operacionit.
Sipas informacioneve të cituara nga faqja e lajmeve sllovake, Standard, Fico u operua për më shumë se tre orë, ndërsa gjendja e tij u cilësua si veçanërisht e vështirë.
Ai mori një plumb në bark, i cili kaloi përmes tij dhe e preku në ijë, ndërsa një plumb tjetër e qëlloi në shpatull. Të njëjtat burime folën për gjakderdhje në bark, të cilën mjekët nuk e ndaluan dot.
Autori i sulmit vrasës, sipas mediave sllovake, ishte shkrimtari 71-vjeçar, Yuri Tsindula.
Shkrimtari ka botuar tre përmbledhje me poezi dhe ka qenë anëtar i Unionit të Shkrimtarëve Sllovakë që nga viti 2015, konfirmoi organizata përmes Facebook, duke shtuar se nëse konfirmohet se ai është autori i sulmit, “anëtarësimi i këtij personi të neveritshëm.do të revokohet menjëherë”.
Pas lajmit tronditës, djali i Tsindulës i tha faqes së lajmeve aktuality.sk se babai i tij kishte ligjërisht armë dhe kishte leje për armë zjarri, duke komentuar vetëm se “mund t’ju them një gjë: nuk e ka votuar. Kaq mund të them”.
Vetë autori, megjithatë, në një video të postuar në internet tetë vjet më parë, deklaroi: “Bota është plot dhunë dhe armë. Bota duket se është çmendur, duke thënë se ai themeloi një “lëvizje kundër dhunës”.
Sulmuesi 71-vjeçar, i cili më parë ka punuar si roje sigurie, përshkruhet në postimet e tij në Facebook si simpatizant dhe mbështetës i grupit paraushtarak pro-rus Slovenskí Branci, i njohur për lidhjet me Kremlinin.
Duhet të theksohet se “Slovenskí Branci” janë akuzuar për përpjekje për të rekrutuar të rinj në të gjithë Sllovakinë për aksion paraushtarak, ndërsa gazetari Szabolcs Panyi postoi në platformën X një foto të Čindula pranë anëtarëve të organizatës në janar 2016.
Teksti që shoqëron foton në fjalë dhe që i atribuohet autorit rendit pikëpamjet ekstremiste në favor të milicive të vetëorganizuara, të cilat, sipas tij, duhet të jenë në gjendje të mbrojnë “banorët, vendin, traditën, dhe kulturën” nga emigrantët që vijnë nga jashtë Evropës.
Përveç kësaj, lideri i “Slovenskí Branci” dyshohet se ishte trajnuar nga ish-ushtarët rusë të Spetsnaz, siç pretendoi Panyi, në një kohë kur grupi ekstremist raportohet se mban kanale të hapura me degën sllovake “Ujqërit e natës”, d.m.th. klubi paraushtarak i motoçiklistëve, udhëheqësi i të cilëve mori pjesë në inaugurimin e fundit të Vladimir Putin.
Kriza politike
Në të njëjtën kohë, aleatët politikë të Fico-s sulmuan “mediat liberale” për sulmin, duke akuzuar gazetarët për krijimin e një mjedisi që promovonte urrejtjen ndaj kryeministrit sllovak dhe politikave të tij populiste.
Kujtojmë se Fico e filloi karrierën e tij politike në vitin 1989. Ai është akuzuar për korrupsion në të kaluarën dhe së fundmi ka nxitur një reformë të diskutueshme të transmetuesit publik të financuar nga shteti që synon ta kontrollojë atë kundër kolegëve të tij politikanë.
Në botën europiane, ai u bë më i njohur për qëndrimet e tij në lidhje me pushtimin rus të Ukrainës, pasi ai argumentoi se ndihma për Ukrainën duhet të ndërpritet, megjithëse ai mohon se është në favor të Rusisë, megjithëse për një pjesë të shoqërisë sllovake ai anon drejt politikës së Viktor Orbán.
Fico lindi në 1965 dhe u rrit në një fshat në Sllovakinë perëndimore, djali i një punëtori. Ka studiuar për drejtësi. Ai iu fut politikës vitin 1989, pas rënies së komunizmit. Në vitin 2006 ai themeloi partinë socialdemokrate Smer e cila arriti të fitojë zgjedhjet e 2006 dhe të formojë qeverinë, ndërsa zgjedhjet i humbi në 2010, i fitoi sërish në 2012 dhe 2016.
Megjithatë, rikthimi i tij në detyrën e kryeministri shtatorin e kaluar ishte e shoqëruar me promovimin e një axhende populiste, duke shkaktuar shqetësim tek vëzhguesit ndërkombëtarë në një kohë kur lufta në Ukrainë po përshkallëzohet, por zërat revizionistë brenda BE-së po forcohen edhe në të kaluarën, ai është shprehur kundër sanksioneve ndaj Rusisë, ndërsa ai ka sulmuar komunitetin LGBTI dhe presidenten e vendit, Zuzana Tsaputova, e cila dënoi menjëherë sulmin ndaj tij, duke bërë thirrje për t’i dhënë fund retorikës së urrejtjes.