Soros, e vërteta për Shqipërinë (flasin protagonistët)

Xhorxh Soros, është një filantrop i cili ka zgjedhur të investojë për një shoqëri të hapur në Shtetet e Bashkuara dhe mjaft vende të botës dhe ta mbështesë karrierën e tij rreth kësaj ideje. Ai krijoji në Amerikë në fund të viteve 60 Fondin Kuant, një prej fondeve më të suksesshme të investimeve më risk. Miliarderi, në fund të viteve 80 çeli zyra të fondacionit në disa vende të Europës lindore, dhe pas rënies së sistemit komunist edhe në Shqipëri.

Mirëpo edhe pse ai ka investuar qindra miliona dollarë në vendet ish-komuniste, në fusha si arsimi, shëndetësia, dhe në mjaft projekte me ndikim për shtresat në nevojë, sot debati është përqendruar në ndikimin e tij politik në këto vende. Në Shqipëri ky debat kulmoi gjatë hartimit dhe miratimit të Reformës në Drejtësi 3 vjet me parë.

“Lidhet drejtpërdrejt dhe vetëm me rolin e reformës së drejtësisë dhe me faktin se kjo reformë ka filluar të japë rezultatet e para, sado pikëpyetje dhe problematika që ka patur në ecurinë e vet”- thotë Andi Dobrushi drejtor ekzekutiv i Fondacionit Soros.

“Le të marrim pak reformën në drejtësi. Le të më thotë mua çdo njeri, çfarë do Fondacioni Soros të hartojë strategjinë e reformës në drejtësi. Një qëllim të vetëm ka, për të shëndrruar drejtësinë shqiptare në degë të ekzekutivit të Edi Ramës”- shprehet Sali Berisha, ish Presdient i Shqipërisë.

“Ne nuk kemi ofruar asnjë paketë për Komisionin e Venecias apo për çdo institucion tjetër. Ne kemi asistuar financiarisht parlamentin e Shqipërisë në punën që kanë kryer 60 ekspertët e emëruar prej tij. Ne kemi investuar 600 mijë dollarë për parlamentin shqiptar praktikisht. Këtu fillon dhe mbaron mbështetja e Fondacionit Soros për Reformën në Drejtësi”- sqaron Andi Dobrushi drejtor ekzekutiv i Fondacionit “Soros”.

Por debati mbi veprimtarinë e Fondacionit Soros në Shqipëri është më i hershëm se Reforma në Drejtësi. Ish-presidenti Berisha përkundrejt rezervave të forta dhe incidentit me dy punonjës të Fondacionit Soros që u shpallën non grada prej tij, me argumentin se ishin kapur nga shërbimet sekrete shqiptare duke iu dhënë informacione shërbimeve serbe, e vlerëson kontributin e Sorosit në fillim të viteve 90.

“Por kjo natyrisht nuk ndërpreu marrëdhëniet midis vendit tonë dhe Xhorxh Soros. Investimi i tij në Shqipëri për ngritjen dhe mbështetjen e shoqërisë civile, ishte shumë i mirëpritur nga unë. Unë isha president i një vendi, në atë periudhë i treti më i varfër në botë. Njerëzit nuk kishin asnjë mundësi të udhëtonin, nuk kishin mundësi të siguronin zyra, dhe e vërteta është së në këtë drejtim Fondacioni Soros, mendoj se ishte burimi kryesor i financimit dhe krijimit të këtyre organizatave”- pohon zoti Berisha.

Xhorxh Soros ndikoi në Shqipëri në fillim të viteve 90-të në mbështetjen dhe organizimin e shoqërisë civile. Por kjo veprimtari u shoqërua nga opinione dhe gjykime të ndryshme shpeshherë dhe të ashpra.

“Pas 4-5 vitesh konstatova se ky ishte një investim pothuajse tërësisht i njëanshëm dhe Xhorxh Soros ngriti një rrjet shoqatash të cilat në 80-90% të tyre ishin leva të ish-partisë komuniste, të partisë socialiste që ndërroi emrin. Ishte një dëmtim palcor i rolit dhe misionit të shoqërisë civile”- shprehet Sali Berisha, ish-President i Shqipërisë.

“Në një kuadër më të gjerë Xhorxh Sorosi është njeri pas politikave progresiste dhe liberale dhe njëkohësisht dhe një nga kontribuuesit në vendet postkomuniste. Kështu që dihet që është një antikomunist. Nuk mund të jetë një njeri që investon tek e majta”- shprehet Edlira Gjoni, Drejtuese e Qendrës për Ndikim Publik.

“Në një fondacion që punon për gratë e trafikuara, ti nuk i thua një gruaje a je e majtë apo e djathtë që unë të të shërbej dhe të jap shërbimin tim. Për këtë arsye them që paratë që janë derdhur për shoqërinë civile 80% e tyre kanë shkuar tek ata që kanë patur nevojë për t’i marrë këto shërbime”- thotë Iris Luarasi, aktiviste e të drejtave të grave.

Protagonistë të shoqërisë civile veçojnë meritën e Xhorxh Sorosit në lëvrimin e 130 milion dollarëve në arsim, mjekësi, në ndihmë të komunitetit rom dhe egjiptian, në ndihmë të familjarëve të viktimave të tragjedisë së Gërdecit, duke iu dhënë mbështetje ligjore si dhe mjaft projekte të tjera.

“Gjithashtu nuk duhet të harrojmë se në kohën kur Berisha ishte president, ky njeri financonte ndërtimin e mbi 200 shkollave. Kështu që nuk mund të mohohen investimet që Soros ka bërë, pavarësisht se cila parti ka qenë në pushtet”- thotë Edlira Gjoni, Drejtuese e Qendrës për Ndikim Publik.

“Asgjë si mohohet asgjë. Dhe unë kam bashkëpunuar me Xhorxh Sorosin në dekadën e romëve. Qeveria ime me Organizatën e Kombeve të Bashkuara është angazhuar me interes të veçantë në këtë drejtim”- shprehet Sali Berisha ish Kryeministër i Shqipërisë.

“Problemi që ka lindur në Shqipëri me problemin Soros lidhet kryesisht me programin politik, pra të trajnimit të lidershipit dhe të forcimit të kapaciteteve të partive politike”- shprehet Lavdrim Lita, bashkëthemelues i Qendrës Zëri i Integrimit.

Komponenti politik është dhe fusha gri e gjithë debatit ndaj figurës së Xhorxh Sorosit. Kundërshtarët e tij në Shqipëri shohin tek ai një mbështetës dhe financues të fuqishëm të së majtës dhe eksponentëve të saj.

“Kemi një çekuilibrim të balancës politike në raport me Fondacionin Soros. Kemi një raport 8-2, pra kemi një favorizim e partive politike më bindje të majta dhe lënie mënjanë e PD dhe partive të qendrës së djathtë” – argumenton Lavdrim Lita, bashkëthemelues i Qendrës Zëri i Integrimit.

“Në këtë mes është e vështirë të spekulosh se mbështetja ka qenë 80% për të majtët dhe 20 për të djathtët sepse unë nuk e di se kush është kjo shoqëri civile që është e majtë dhe kush është e djathtë” – sqaron Andi Dobrushi drejtor ekzekutiv i Fondacionit Soros.

“Ai mund të thotë se unë kam financuar edhe qendrën e djathtë, por ato kanë qenë stërpika krahasuar më milionat e milionat, që ai derdhi për financimin e ish pasardhësve të nomenklaturës”- shprehet Sali Berisha ish Kryeministër i Shqipërisë.

“Për rastin e zotit Basha, për çfarë informacioni kam unë, ka patur një marrëveshje mes Universitetit të Uhtretit dhe Fondacionit Soros për bursa të përbashkëta për studentët shqiptarë. Dhe ka rastisur që dhe zoti Basha ka qenë student në atë kohë dhe ka përfituar prej tyre. Nuk besoj se ka patur një bursë specifike për zotin Basha”- sqaron Andi Dobrushi drejtor ekzekutiv i Fondacionit Soros.

“Unë nuk di të këtë marrë bursë, por edhe sikur të ketë marrë bursë, kjo nuk do të thotë që unë të mbetem skllav i një burse. Po të jetë ashtu dhe nëse do të isha në vendin e tij ja ktheja ato para”- pohon ish Kryeministri Sali Berisha

Fondacioni Soros drejtohet nga një bord, në përbërje të të cilit vit pas viti kanë qenë mjaft personalitete të jetës shoqërore dhe politike në Shqipëri. Sot nën dritën e re të diskutimit dhe debatit mbi rolin dhe ndikimin e Xhorxh Soros për një shoqëri të hapur, mjaft emra shigjetohen si tregues, se filantropi ka mbështetur të majtën ekstreme duke sjellë pasoja për vendin.

“Edi Rama vetë ka qenë kryesor në Fondacionin Soros. Linda Rama vetë ka qenë drejtuese e Fondacionit Soros. Erjon Veliaj gjithashtu. Në një aspekt, me paratë e tij është mbjellë fara e korrupsionit e paimagjinueshme. Nuk është se nuk ka ekzistuar korrupsioni, por dhe ka ndikuar”- shprehet Sali Berisha ish Kryeministër i Shqipërisë.

“Në bordin e Fondacionit Soros njerëzit nuk vijnë të bëjnë karrierë dhe nuk e ndërtojnë karrierën e tyre nga bordi i fondacionit përkundrazi të mos harrojmë se në bordin e fondacionit kanë qenë njerëz si Ylli Popa, Ismail Kadareja. Ka patur gjithnjë një balancë në përbërjen e bordit sidomos për sa i përket si bindjeve po ashtu dhe prurjeve dhe ideve”- argumenton Andi Dobrushi drejtor ekzekutiv i Fondacionit Soros.

Ish Kryeministri Sali Berisha thotë për Zërin e Amerikës se takimi i tij i fundit me zotin Soros ishte pas fitores së zgjedhjeve të vitit 2005.

“Xhorxh Sorosin e kam pritur në 2005-ën. Fitova zgjedhjet dhe ai erdhi për Edi Ramën. E prita në një drekë, diskutova, i përcaktova qëndrimet e mija se unë kam ndërmend të bashkëpunoj më të gjithë pushtetin vendor, dhe natyrisht dhe me kryetarin e bashkisë së Tiranës, kam ndërmend të bashkëpunoj me opozitën. Interesi i tij në këtë takim ishte Edi Rama.”

“Ne kemi punuar dhe bashkëpunuar me të gjitha qeveritë si të majta ashtu dhe të djathta. Mund të jemi konfrontuar madje me to, siç ka qenë rasti i Gërdecit. Raste të tjera janë aktuale. Një çështje e pacientes hemofilike, që është fituar në gjykatë kundër Ministrisë së Drejtësisë. Çështje tjetër është një e sëmurë që vuante nga kanceri dhe që nuk i jepeshin medikamentet nga Ministria e Shëndetësisë. Në Tepelenë përshembull kundër ndërtimit të hidrocentraleve. Kemi raste të tjera të ndërtimit të hidrocentraleve në Valbonë. Janë çështje juridike që vazhdojnë”- argumenton Andi Dobrushi drejtor ekzekutiv i Fondacionit Soros.

Lidhur me pyetjen e Zërit të Amerikës se kritikët shprehen se Partia Demokratike po kërkon të gjejë një armik të jashtëm pasi nuk arrin të jetë frymëzuese për mbështetësit e saj, zoti Berisha shprehet se:

“Sot opozita është shumicë dhe do të ishte absurde të mendohej se PD do të preferonte për armik një superspekulant të planetit me një fuqi të jashtëzakonshme, sepse përdor paratë për të blerë politikanët dhe politikë, si askush tjetër në botë. Por Partia Demokratike guxon dhe do të guxojë t’i thotë të vërtetat në sy.”

Debati mbi aktivitetin e miliarderit Xhorxh Soros dhe rolin e tij në mbështetje të shoqërisë civile nuk është një çështje thjesht dhe vetëm shqiptare. Filantropi është i atakuar edhe në Amerikë pasi ai mbështet demokratët dhe është kundërshtar i fortë i Presidentit Tramp. Kritika ndaj ideologjisë Soros për një shoqëri të hapur, pati vitet e fundit edhe në disa vende të Europës, veçanërisht në Hungari dhe Maqedoninë e Veriut. Vala e këtij diskutimi ngre pikëpyetje mbi këtë figurë komplekse, që u bë i pasur duke investuar fonde më risk, dhe që një pjesë të parave të tij, në ndryshim nga mjaft miliarderë të tjerë, ka zgjedhur t’i shpenzojë për forcimin e atyre që ai e quan shoqëri të hapura./ VOA

Roli i Xhorxh Sorosit në Shqipëri
Debati mbi miliarderin Xhorxh Soros, që ka zgjedhur të investojë për atë që ai e quan shoqëri të hapur në mjaft vende të botës, ka prekur edhe Shqipërinë. Ish zyrtarë të lartë, drejtues të fondacionit Shoqëria e hapur për Shqipërinë dhe përfaqësues të shoqërisë civile ndajnë pikpamje të ndryshmë mbi këtë figurë komplekse që u pasurua duke investuar në fondet me risk.
Gepostet von VOA – Zëri i Amerikës am Montag, 16. September 2019

Orban i ka shpallur luftë, George Soros premton më shumë fonde për CEU në Budapest

Fondacioni i Shoqërisë së Hapur i George Soros, do të rrisë fondet për Universitetin e Evropës Qendrore (CEU), ka thënë në një letër filantropi hungarezo-amerikan.

Investitori, një mbështetës i demokracisë liberale, ka qenë prej kohësh një objektiv politik i kryeministrit të Hungarisë Viktor Orban dhe partisë së tij Fidesz, që përfaqësojnë të djathtën ekstreme. Fondacioni i Shoqërisë së Hapur mori vendimin për të mbyllur zyrën e tij në Budapest në vitin 2018, pas sulmeve të përsëritura nga Orban, duke përfshirë pretendimet se “bamirësia kishte inkurajuar migrimin në Evropë”.

“Kryeministri hungarez Victor Orban ka detyruar Universitetin e Evropës Qendrore të lëviz kurset e tij në Vjenë, duke e bërë të pamundur CEU të lëshojë diploma amerikane në Budapest”, ka thënë Soros në fillim të letrës së tij. “CEU është megjithatë i vendosur të mbajë aktivitetin akademik dhe publik në kampusin e tij në Budapest, dhe kjo ka mbështetjen e plotë të Fondacionit të Shoqërisë së Hapur dhe mua personalisht në këtë përpjekje”, ka vijuar Soros.

“Prandaj, unë ritheksoj angazhimin – bërë në qershor – që CEU ka një të ardhme të sigurt: Fondacionet e Shoqërisë së Hapur synojnë të rrisin fondet e CEU.” Biznesmeni falënderoi këmbënguljen dhe besnikërinë e komunitetit CEU nën udhëheqjen e presidentit dhe rektorit Michael Ignatieff. Ai gjithashtu falënderoi publikun hungarez dhe botën akademike ndërkombëtare për mbështetjen e universitetit. Sipas Soros, kjo mbështetje e bëri CEU një simbol të njohur botëror të lirisë akademike./EURONEWS/

Si e njoha unë Xhorxh Sorosin!

Nga Erjona Shehu

Nuk e kam takuar ndonjëherë Soros! E njoh vetëm nga thashethemet politike të vendit tim dhe nga motori i kërkimit të Google. Sigurisht që Soros nuk di gjë fare për ekzistencën time, por diku nëpër defterët e panumërt të zërave të shpenzimeve të miliardave të tij, figuron edhe emri im. Nga miliardat e Soros, ca qindra mijëra euro (jam tmerrësisht e keqe me shifrat) kanë shkuar për 667 mjekë shqiptarë.

Jam në Vjenë, në një konvikt studentësh, në një apartament që e ndaj me një kardiologe ruse. Po mbyllët muaji që kur kam ardhur këtu. Kam ardhur në një observership në spitalin më të madh publik të Vjenës AKH Vienna Hospital. Nuk po shkruaj sesi punohet dhe çfarë kushtesh kanë mjekët e pacientët këtu. Herën e fundit që e bëra këtë më kryqëzuan ca full-time-portalo-survejatorë dhe ca njerëz që ato ditë ishin gdhirë me nerva. Si gjithmonë, çdo ballafaqim me sistemet shëndetësore perëndimore, lë gjurmën e vet. Kam mësuar shumë nga ky qëndrim njëmujor, mosha më bën të emocionohem më pak dhe të mos humbas në reagime emotive për fatin e keq që punoj e jetoj në Shqipëri etj, etj. Nuk kam shpenzuar asnjë qindarkë nga buxheti i familjes sime apo nga lekët e taksapaguesve shqiptarë, për të qenë këtu. I ka paguar të gjitha ai: Soros dhe fondacioni i tij.

Si unë ka ardhur kolegia ruse, me të cilën ndaj apartamentin. Një kolege gjeorgjiane, që na befasoi me sistemin shëndetësor të Gjeorgjisë, kolegë të tjerë nga Rusia, që janë të shqetësuar për çfarë ndodh në vendin e tyre, një endokrinologe ukrainase, një doktor nga Uzbekistani, që më tronditi me rrëfimet naive për korrupsionin në vendin e tij (shqiptar që tronditët nga korrupsioni në një vend tjetër, edhe ndodh), një armen etj, etj. Të gjithëve na ka mbledhur ai: Soros dhe fondacioni i tij.

Na bënë një workshop ku folëm për sistemet shëndetësore të vendeve tona dhe sistemin shëndetësor në Austri, na bënë një tur nëpër qytet, na nxorën për një darkë të këndshme vjeneze, na çuan në klubin mjekësor të Austrisë, me libra mjekësorë, që datonin që në 1400. Nuk na pyeti njeri për politikë dhe as na folën për politikë. Na tregonin nga e përditshmja dhe e shkuara e tyre, duke e ditur që pas një muaji ne do të ktheheshim në të tashmen tonë, ndoshta me një hov të ri profesional me të reja për të treguar. Kështu ka menduar Soros dhe fondacioni i tij.

Në Zimbabve nga 1200 mjekë, për 10 vjet, kishin ngelur 360. Këtu u ngacmua Soros për politikat e tij “Brain Gain” në vendet e pazhvilluara dhe ato të Evropës Qendrore e asaj Lindore. Krijoi American Austrian Foundation dhe përmes Open Medical Club, ofron trajnime pa fund, në Salzburg, për mjekë të të gjitha specialiteteve, programe observershipi në spitalet më të mira të Austrisë, që shkojnë deri në tre muaj, programe kërkimi shkencor që shkojnë deri në 6 muaj. Kështu e njoha unë Xhorxh Sorosin!

Është një 88-vjeçar, hebre Hungarie. Në 2018 (sipas Wikipedia) kishte një pasuri afro 8 miliardë dollarë. Gjatë jetës ka dhuruar për bamirësi nga pasuria e tij 11 miliardë dollarë. Ka shumë teori konspirative rreth tij, nga Fantastiko – Hollywoodo – Netfliksorët e deri te broçkullat. Ato të parat i gjeta duke u endur në internet, këtu në një konvikt në Kandlgaee, broçkullat, sigurisht, i mora me vete kur erdha nga Ballkani në Vjenë.

Personalisht nuk kam asnjë kompleks inferioriteti ndaj askujt dhe ndaj asnjë statusi apo vlere financiare. Qenia njerëzore, në gjykimin tim, është e njëjtë, çfarë na bën të ndryshëm është konteksti. Por pavarësisht këtyre konkluzioneve të deritanishme, fituar nga përvoja ime jetësore, unë di të jem mirënjohëse. Pas dy familjeve të mia, njeriu që ka investuar më shumë në formimin tim profesional, edhe pse nuk është fare në dijeni të ekzistencës sime, është Xhorxh Soros.

667 mjekë nga Shqipëria, kanë ndjekur trajnimet dhe observershipet e tij. Kemi pasur lektorë ndër më të mirët nga SHBA, Gjermania dhe Austria. Na ka nxjerrë nga bota shqiptare, që cave na rri e ngushtë e cave na rri e gjerë, na çoi në botën mjekësore perëndimore, na pagoi udhëtimin, fjetjen, ushqimin, na dha dije mjekësore, na bëri më mendjehapur dhe ndikoi në mënyrën sesi e shohim profesionin tonë dhe si e ushtrojmë atë. Mjekësia shqiptare i detyrohet shumë, politikëçudibërësit shqiptarë i detyrohen shumë, pasi ka bërë punën e tyre.

Unë ndjej mirënjohje për këtë njeri të jashtëzakonshëm me emrin George Soros, që ka bërë pafund për njerëz si unë.

Vjenë, Korrik 2019.

Si do të zgjidhet kriza politike? Ambasadori Cutillo i ftuar në “Real Story”, sonte në orën 21:00

Kriza politike në vend mbetet ende një temë e rëndësishme diskutimi për çdo shqiptar. Ndonëse palët kanë ulur tonet e rënduar të retorikës, që na ka shoqëruar prej shkurtit deri më 8 korrik, kur u mbajt protesta e fundit e opozitës, përsëri, problemi mbetet aty. Kriza nuk është zgjidhur, dhe në këtë rast, në dështimin e politikës për t`i dhënë fund këtij ngërçi, janë miqtë ndërkombëtar të cilët na vijnë në ndihmë.

Për këtë arsye, në studion e “Real Styry”, të gazetarit Sokol Balla, mbrëmjen e sotme në Vizion Plus, i ftuar do të jetë ambasadori i Italisë në Shqipëri, Alberto Cutillo. Kriza politike në vend, përgjegjësit për nisjen e saj, përgjegjësia e opozitës, qeverisë, presidentit dhe si mund të dilet prej krizës? Cilat janë opsionet që duhet të jenë mbi tavolinë? A ka një misionar ndërkombëtar për të zgjidhur këtë krizë?

Ndërkohë, në pjesën e dytë të emisionit, do të transmetohet një intervistë e filantropit George Soros, intervistë dhënë gazetarit Sokol Balla 14 vjet më parë, e cila do të ritransmetohet mbrëmjen e së hënës në “Real Story”. Në këtë intervistë, do të rikthehen dhe njëherë mesazhet e dhëna 14 vjet më parë, të cilat janë aktuale për Berishën, për Edi Ramën, për përfshirjen e tij në zhvillimet politike në vend. Të gjitha, këto, i ndiqni në orën 21:00 në “Real Story” në dhe në Realstory.al.