Forcat nacionaliste do të forcohen më shumë në Ballkan, nëse Shqipëria dhe Maqedonia e Veriut nuk do të marrin dritën e gjelbër për të nisur bisedimet e pranimit në BE deri në vjeshtë, thonë kryetarët e të dy vendeve në Financial Times.
Të dy udhëheqësit lëshuan paralajmërimin e
tyre ndërsa ministrat e jashtëm të BE-së shtynë sërish vendimin për hapjen e negociata deri në tetor.
Të dy vendet kanë ndërmarrë reforma të gjera për të përmbushur standardet e
BE-së, por opozita në Francë dhe në Holandë doli kundër nisjes së bisedimeve
zyrtare, pavarësisht nga rekomandimi pozitiv i Komisionit Evropian.
“Ne nuk kemi nevojë për një radikalizëm të ri,
nacionalizëm dhe populizëm në vendin tonë”, tha Zoran Zaev, kryeministri i
Maqedonisë Veriore. “Nuk është shumë e rëndësishme nëse ne kemi një vendim nga
Këshilli Evropian në qershor apo tetor, por nëse është tetor, le të jetë në
fund të tetorit, sepse ka pasur shumë shtyrje”.
Edi Rama, kryeministri shqiptar, tha se mund
të dëmtojë BE-në nëse rajoni i Ballkanit, i rrethuar nga vendet e BE, nuk ishte
plotësisht i integruar në bllok. “Ballkani Perëndimor është si një organ i
trupit që zvarritet dhe gjakoset. Nuk është e mundur të mbahet kështu: mund të
infektohet, mund të jetë shqetësuese për gjithë trupin”, tha ai.
Ai tha se nëse vlerësimi pozitiv i komisionit
do të shpërfillet nga shtetet skeptike për zgjerimin, do të destabilizonte më
tej rajonin.
Kjo nuk është vetëm për politikën e zgjerimit,
por për BE-në. . . Në thelb thotë se BE është e paaftë të marrë vendime në një
fushë thelbësore të politikës së saj
“Ne nuk kemi nevojë për gjëra të reja të
këqija për të kuptuar se çdo pengesë në këtë proces i hedh karburant nacionalizmin,
i hedh karburant ëndrrave të dëmshme”, tha zoti Rama.
Të dy udhëheqësit folën në Forumin për
Ballkanin Perëndimor të FT në Londër.
Maqedonia e Veriut, u bë një histori e rrallë
suksesi për rajonin vitin e kaluar kur përfundoi një mosmarrëveshje me Greqinë
mbi emrin e saj, megjithëse vendimi u kundërshtua ashpër brenda vendit.
Zaev tha se mbështetja publike ishte e
kushtëzuar nga përparimi drejt BE dhe se një refuzim nga vendet anëtare të BE
do të forcojë thirrjet për të shfuqizuar marrëveshjen me Greqinë.
Qershorin e kaluar, pasi u nënshkrua
marrëveshja, por përpara se vendi të mbajë një referendum, krerët e BE premtuan
të “përcaktojnë rrugën drejt hapjes së negociatave të pranimit në qershor
të vitit 2019”. Komisioni ka rekomanduar fillimin e bisedimeve me Shkupin
për 15 vitet e fundit, dhe me Tiranën që nga viti 2014.
“Ekziston një premtim nga Evropa se është një
sistem me bazë meritash dhe ata duhet të marrin vendime mbi argumentet e asaj
që meritojmë dhe çfarë përmbushëm. Pas 15 vitesh, ne me të vërtetë meritojmë
këtë dhe Evropa duhet të japë”, tha Zaev.
Rama pranoi deklaratat e bëra nga Emmanuel
Macron për reformimin e BE, por tha se bisedimet e pranimit do të duhen vite
dhe reformat brenda BE dhe në Ballkan mund të bëhen “paralelisht”.
“Jam plotësisht dakord se Evropa duhet të
reformojë veten përpara se të zgjerohet. . . Për Ballkanin Perëndimor, procesi
i reformave kalon përmes procesit të integrimit në BE. Tani nuk po flasim për
anëtarësim, po flasim për diçka ndryshe “, tha zoti Rama.
Afati i tetorit do të testonte kredibilitetin
e Brukselit, tha Florian Bieber, drejtor i Qendrës për Studime të Evropës Juglindore
në Universitetin e Graz-it, i cili vuri në dukje se do të ishte “e
paqëndrueshme” që të dy krerët e Ballkanit të mbeten në pushtet nëse
vendimi do të shtyhet përsëri.