Ambasada Amerikane në Tiranë ka reaguar me një video të publikuar në faqen zyrtare në Facebook, përmes të cilës sqaron se vettingu është një proces që monitorohet nga ekspertë amerikanë dhe që synon drejtësi të barabartë për të gjithë; duke i kthyer përgjigje në këtë mënyrë, sulmeve të bëra nga presidenti Meta dhe opozita ndaj reformës në Drejtësi.
Në video tregohet në mënyrë të thjeshtëzuar dhe me figura të animuara se çfarë do të thotë proces vettingu, si funksionon ai dhe çfarë i ofron ai drejtësisë shqiptare. SHBA thekson se synimi i vettingut është që të “sigurojë që të gjithë të jenë të barabartë përpara ligjit”.
“Pse është i rëndësishëm vettingu (rivlerësimi). Sipas një sondazhi të kryer në vitin 2012, vetë gjyqtarët pranuan se kishte korrupsion në masën e 25%. Gjyqtarët pranuan se kishte një nivel të caktuar ndërhyrje politike në vendimmarrjet e tyre në masën 57%. Kjo tregonte se sistemi i drejtësisë nuk ishte fort i drejtë.
Shumë qytetarë i shihnin gjykatat dhe prokurorët si institucionet më të korruptuara në Shqipëri. Gjyqtarët dhe prokurorët e korruptuar shiheshin si të paprekshëm sepse vepronin mbi ligjin.Vettingu shqyrton tri kategori: pasuri të pashpjegueshme, lidhje me krimin e organizuar dhe aftësitë profesionale.
KPK, Komisioni i Pavarur i Kualifikimit shqyrton deklaratat dhe hetimet për pasurinë, informacionin mbi lidhje me krimin e organizuar si dhe historikun profesional të kandidatit.
Kandidatët mund t’iu përgjigjen pyetjeve dhe të ofrojnë informacion shtesë përpara dhe gjatë seancës dëgjimorë të tyre. Pas dëgjesës paneli i KPK merr vendim bazuar në këto informacione.
Operacioni Ndërkombëtar i Monitorimit (ONM) i përbërë nga ekspertë amerikanë dhe europianë mbikëqyr procesin. Ata mund të kërkojnë dokumente, të drejtojnë pyetje, të paraqesin opinione dhe të kërkojnë apelimin e vendimit.
Kandidatët që kalojnë vettingun vazhdojnë të shërbejnë si gjykatës e prokurorë. Ata që dështojnë bazuar në pasuri të pashpjegueshme dhe lidhje me krimin, shkarkohen. Nëse gjyqtari ose prokurorin gjendet i paaftë, ai ose ajo shkarkohet ose mund t’i kthehet shkollës së Magjistraturës.
Synimi i procesit të vettingut është të krijojë një sistem me gjyqtarë e prokurorë kompetentë.
Në ditët e shkuara cilido me para apo pushtet mund të çonte vendimet e gjyqtarit apo prokurorit në favor të vet. Gjyqtarët dhe prokurorët që kanë kaluar vettingun do të veprojnë sipas rregullave dhe kushdo do të jetë i barabartë përpara ligjit”, sqaron SHBA përmes kësaj video.
Një deklaratë kjo, shumë e qartë për të gjithë ata që sulmojnë reformën në drejtësi. Këtu përfshihet i pari presidenti Meta dhe e dyta PD dhe opozita në tërësi. Prej disa javësh, kreu i shtetit ka mbajtur qëndrime mjaft të ashpra ndaj Reformës në Drejtësi, duke deklaruar se ajo është e kapur nga Rama dhe përfaqësuesit e huaj në Shqipëri. Madje Meta ka sulmuar ashpër edhe ekspertët ndërkombëtar të EURALIUS duke i akuzuar ata për shkelje kushtetuese në propozimet e tyre në kuadër të reformës. Por përmes videos të mësipërme SHBA sqaron se procesi i vettingut, që është parësor në ecurinë e mëtejshme të reformës në drejtësi, po monitorohet nga ekspertë amerikanë dhe të BE-së dhe se e gjithë kjo i shërben vendosjes së drejtësisë në vend, mos lejimin e gjyqtarëve të korruptuar dhe mos lejimin e politikës të ndikojë në vendimmarrjen e gjyqësorit. Përmes i kësaj deklarate SHBA i kthen përgjigje si Metës ashtu edhe opozitës që sulmojnë reformën në drejtësi./Realstory.al
