Politico.eu i ka kushtuar një artikull
vendimit të Komisionit Europian për të çelur dritën jeshile për Shqipërinë dhe
Maqedoninë e Veriut për t’iu bashkuar BE-së, ndërsa thekson se pavarësisht rekomandimit
të dytë, ende ka skepticizëm mes vendeve anëtare.
Shkrimi i përkthyer nga Politico.eu:
Komisioni përsëri mbështet nisjen e bisedimeve
për anëtarësimin në BE për Shkupin dhe Tiranën, por ende përballet me
skepticizëm.
Për të dytin vit me radhë, Komisioni Evropian
i bëri thirrje BE-së që të lejojë Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut të
fillojnë bisedimet e anëtarësimit. Komisioni argumentoi të mërkurën se sjellja
e Tiranës dhe Shkupit më pranë BE do të bënte si rajonin e paqëndrueshëm të
Ballkanit ashtu edhe vetë Bashkimin Evropian më të qëndrueshëm.
Por argumentet e Komisionit nuk i bindën të
gjithë vendet anëtare të BE vitin e kaluar, me Francën dhe Holandën që në
mënyrë efektive bllokuan fillimin e bisedimeve. Dhe është shumë e qartë se
rezultati do të jetë ndryshe këtë herë.
Federica Mogherini, shefja e politikës së
jashtme të BE, paraqiti vendimin me të cilin përballen qeveritë e BE-së si një
çështje e kredibilitetit të bllokut. Ajo vuri në dukje se BE kishte mbajtur
perspektivën e bisedimeve të anëtarësimit nëse Shqipëria dhe Maqedonia e Veriut
ndërmorën reforma për të forcuar demokracinë dhe sundimin e ligjit dhe tha se
të dy vendet kanë mbajtur fjalën.
“Shqipëria dhe Maqedonia e Veriut kanë
treguar një vendosmëri të fortë për të përparuar në rrugën e BE dhe kanë
arritur rezultate konkrete dhe duhet të jenë të pakthyeshme”, tha
Mogherini.
“Maqedonia e Veriut dhe Shqipëria kanë
bërë pjesën e tyre të punës, tani është ana e Bashkimit Evropian për të
përmbushur pjesën e vet.”
Avokatët e fillimit të bisedimeve me dy vendet
e Ballkanit argumentojnë se vendimi do të sigurojë që BE të ketë një ndikim të
fortë në krahun juglindor përballë konkurrencës nga fuqitë e tjera, duke
përfshirë Rusinë, Kinën dhe Turqinë. Dy shtete të tjera të Ballkanit – Serbia
dhe Mali i Zi – tashmë janë angazhuar në bisedimet e anëtarësimit për vite me rradhë.
Por skeptikët, të udhëhequr nga Franca,
argumentojnë se BE-ja nuk duhet të mendojë të zgjerohet derisa të reformohet
kështu që të mund të qeverisë veten në mënyrë më efikase. Kritikët gjithashtu
kanë nënvizuar korrupsionin, krimin e organizuar dhe varfërinë që pllakos
vendet e Ballkanit pas luftërave të viteve 1990 dhe ngriti si shqetësim frikën
se zgjerimi do të importojë më shumë nga këto probleme në BE.
Në një takim të ministrave të BE në Luksemburg
qershorin e kaluar, një shumicë e vendeve anëtare argumentoi në favor të hapjes
së bisedimeve të anëtarësimit me Tiranën dhe Shkupin. Por opozita e drejtuar
nga Parisi dhe Haga, me mbështetjen e Danimarkës, bëri që çështja të shtyhej
për një vit, pasi vendimet për zgjerimin kërkojnë unanimitet.
Një tjetër takim i Këshillit të Çështjeve të
Përgjithshme të BE më 18 qershor duket sikur mund të përfundojë në të njëjtën
mënyrë – me një shtyrje, të paktën për një ose dy muaj, nëse jo më gjatë.
Deri më tani, Parisi nuk ka treguar shenja të
ndryshimit të linjës së saj. Përkundrazi, Nathalie Loiseau, ish ministri i
Europës i Francës, mburret gjatë fushatës zgjedhore të Parlamentit Europian për
të kapur fillimin e bisedimeve të anëtarësimit. Loiseau, i cili kryesoi listën
e kandidatëve për zgjedhje të Presidentit Emmanuel Macron, gjithashtu theksoi
qëndrimin e saj të vijës së ashpër javën e kaluar në Tuitter.
Një diplomat i BE i përfshirë në procesin e
zgjerimit tha se shumë persona në Bruksel kishin menduar se Franca do të zbuste
qëndrimin e saj pas zgjedhjeve. “Por pas këtij tuitteri nga Loiseau, fillou
të mendojë se kjo nuk do të ndryshojë”, tha diplomati.
“Nëse e përsërisni tani, kështu
publikisht, nuk do të ndryshoni mendjen tuaj për disa javë”, tha një
diplomat tjetër.
Gjermania, përkundrazi, ka marrë një rol
udhëheqës në Ballkan nën kancelaren Angela Merkel dhe është më e hapur për
mbështetjen e bisedimeve të anëtarësimit në BE me Shqipërinë dhe Maqedoninë e
Veriut, e cila ndryshoi emrin e saj këtë vit sipas një marrëveshje për t’i
dhënë fund një mosmarrëveshjeje të gjatë me Greqinë dhe për të hapur rruga
drejt anëtarësimit në NATO dhe BE.
Por edhe Berlini mund të luftojë për të
arritur një pozitë të qartë deri në kohën e mbledhjes së 18 qershorit.
Duke shpresuar për të shmangur bërjen e
zgjerimit një çështje të fushatës dhe duke u përballur me presion nga Parisi,
sipas dy diplomatëve, Komisioni vonoi publikimin e vlerësimeve vjetore deri pas
zgjedhjeve evropiane. Por ky vendim nënkupton që Bundestagu, i cili duhet të
japë fjalën e vet për çdo vendim të zgjerimit, nuk ka kohë për të menduar dhe
për të dhënë mendimin e tij para takimit.
Nëse mbledhja e qershorit nuk mund të arrijë
një vendim, diplomatët thonë se çështja mund të përfundojë në axhendën e një
samiti të liderëve të BE më vonë gjatë muajit ose në një mbledhje tjetër të
ministrave në korrik.
Megjithëse Franca dhe Gjermania nuk janë në të
njëjtën faqe për këtë çështje, diplomatët thanë se nuk presin që ajo të
shkaktojë një përleshje të hapur midis dy fuqive më të mëdha të BE.
“Unë kisha frikë nga një skenar i tillë,
por jo më,” tha një diplomat i lartë i BE, i cili vuri në dukje se Macron
dhe Merkel kishin punuar së bashku në një samit në Berlin në prill me qëllim të
zbrazjes së tensioneve në Ballkan.
Nëse bisedimet e zgjerimit përfundimisht marrin dritën e gjelbër, mund të mos jetë për të dy vendet. Ndërsa Maqedonia e Veriut ka fituar vlerësime për marrëveshjen e saj me Greqinë, trazirat politike të kohëve të fundit në Shqipëri i kanë dhënë Parisit një arsye të re për t’i thënë jo Tiranës.