Sistemi elektoral i faktit të kryer – nga Eduard Zaloshnja

Pas ndryshimeve kushtetuese të 30 korrikut, PS-ja duket e vendosur që t’i pasqyrojë ato në sistemin e ri elektoral që synon ta sanksionojë në Kodin Zgjedhor. Konkretisht, sistemi elektoral që ka propozuar PS-ja është prporcional rajonal (ku secili qark përbën një zonë zgjedhore), me koalicione paraelektorale partish (por që lejohen të garojnë me listë të përbashkët kandidatësh, e jo si më parë, me lista të veçanta për secilën), me prag 3% në nivel kombëtar (jo rajonal si më parë), dhe me lista të hapura kandidatësh teorikisht 100% (por që praktikisht rrallë mund të qëllojë që një kandidat të katapultohet përmes votave parapëlqyese të zgjedhësve, nga fundi i listës paraprake të partisë, në fillim të saj).

Një sistem të ngjashëm, por me dy ndryshime thelbësore, ka propozuar Rudina Hajdari, si përfaqsuese e opozitës parlamentare në Këshillin Politik të Reformës Zgjedhore. Ndryshimet e propozimit Hajdari konsistojnë në lista të hapura kandidatësh praktikisht 100% (por që janë të vështira teknikisht për t’u realizuar) dhe prag rajonal (jo kombëtar).

Nga ana tjetër, opozita joparlamentare (e vërteta) nuk i pranon të dyja këto propozime dhe kërkon arbitrimin e ODHIR-it për ndryshimet në Kodin Zgjedhor.

Sidoqoftë, pavarshisht nga trysnia e opozitës parlamentare e joparlamentare, si dhe nga qarqe diplomatike, PS-ja duket se do të ndjekë qasjen e faktit të kryer – do t’i miratojë ndryshimet në Kodin Zgjedhor sipas variantit të vet deri në fund të shtatorit. Asaj tani i duhen vetëm 84 vota në Kuvend, e jo 94, si në rastin e ndryshimeve kushtetuese të 30 korrikut.

Në këto kushte, opozita duhet të vendosë sa më shpejt pas shtatorit, sesi do të futet në zgjedhje (nëse do të futet): me një listë të vetme të përbashkët, me dy lista, apo me tre?

Nga pikpamja e maksimalizimit të mandateve, një listë e vetme e përbashkët është matematikisht më efikasja. Por nga ana politike krijon probleme. Sa kandidatë të PD-së, LSI-së, PDIU-së, PAA-së etj. do të vendosen në listën me 140 emra? Si do të renditen paraprakisht ata në secilin qark?

Futja e opozitës në zgjedhje me dy apo tre koalicione të veçanta e bën më të lehtë politikisht hartimin e listave të kandidatëve, por nuk e maksimalizon numrin e mandateve të fituara nga opozita. Për më tepër, krijon mundësinë që PS-ja të rezultojë subjekti zgjedhor me më shumë mandate (meqënse mandatet opozitare do të ndahen në disa subjekte zgjedhore), duke i dhënë Ramës të drejtën kushtetuese që të krijojë qeverinë e re. Dhe në qoftë se nuk i ka 71 vota në Kuvend, ai mund të “peshkojë”disa…

Sondazhi, Zaloshnja: Më të sigurt në lagje

Nga Eduard Zaloshnja

Në kuadrin e projektit “Monitorimi i opinionit publik në qarkun Tiranë (krahsuar me qarqet e tjera) mbi rolin e policisë në jetën e përditshme të komunitetit”, të financuar nga Programi Suedez për Forcimin e Policimit në Komunitet në Shqipëri (SCPA), AGENDA Institute zhvilloi sondazhin e rradhës, në serinë e sondazheve periodike të parashikuara në këtë projekt. Sondazhi u realizua teknikisht nga statisticieni Eduard Zaloshnja, PhD. Metodologjia dhe gjetjet e këtij sondazhi janë përgjegjësi e autorit.

Dy nga gjetjet më kryesore të sondazhit janë:

Në tremujorin e katërt të vitit 2019, krahasuar me një tremujor më parë, ka patur një rrritje të lehtë statistikisht të opinionit pozitiv të banorëve të qarkut Tiranë (16 vjeç e sipër), për punën e policisë së qarkut të tyre (është ngjitur në nivelin 62%). Ndërkohë, ka patur edhe një ulje të opinionit negativ (ka zbritur në nivelin 26%). Një prirje e ngjashme vërehet në rang republike; ka rritje të lehtë statistikisht të opinionit pozitiv për policitë e qarqeve (krahasuar me një tremujor më parë), duke u ngjitur në nivelin 59%, ndërkohë që opinioni negativ është ulur.

Rreth 72% e qytetarëve shqiptarë ndihen të sigurt ose shumë të sigurt kur ecin vetëm në lagjen e tyre, pasi është errësuar. Nga një sondazh i IDRA-s, i kryer në maj 2018 me financim të SCPA-së, rezultonte se 75% e qytetarëve e ndienin këtë siguri. Pra, po rikthehemi pothuaj në ato nivele të numrit të qytetarëve që ndihen të sigurt në lagjet e tyre.

Rezultatet e plota të sondazhit, të shoqëruara me grafikë, si dhe informacionin metodologjik mbi të, mund t’i gjeni në dokumentin bashkëngjitur.

Rreth 63% e banorëve të qarkut Tiranë (16 vjeç e sipër) mendojnë se kriminaliteti është i ulët në zonat ku jetojnë. Ndërkohë, 24% mendojnë se është mesatar. Në pjesën tjetër të vendit, perceptimi për nivelin e kriminalitetit në zonat e banimit është disi më i lartë se në Tiranë.

Raport SCPA-AgendaJanar20 Sondazhi i plote

Zaloshnja: Një sistem i ndërmjetëm zgjedhor

Nga Eduard Zaloshnja

Deri më sot ka pasur shumë zëra që kanë kërkuar që reforma zgjedhore, të përfshijë jo vetëm procedurat zgjedhore, por edhe vetë sistemin zgjedhor.

Kritika kryesore që i bëhet sistemit aktual zgjedhor është ajo që lidhet me të drejtën që kanë de facto kryetarët e partive për të renditur kandidatët e tyre në listat e qarqeve. Kjo e drejtë i ka kthyer ata, thonë kritikët, në pashallarë të partive, që në orën 12 të natës çojnë në KQZ listat e kandidatëve, si t’u teket atyre.

Një kritikë tjetër që i bëhet sistemit aktual zgjedhor është pabarazia që krijon mes partive të vogla që futen në koalicion me të mëdhatë dhe atyre që garojnë më vete. Të parave u duhen gjysma e votave për të nxjerrë një deputet, krahasuar me të dytat.

Që të adresohen këto dy probleme, mund të përdoret një sistem zgjerdhor rajonal me lista të hapura dhe pa koalicione parazgjedhore, i ngjashëm me atë të Greqisë.

Kështu, Shqipëria mund të ndahet në 20 zona zgjedhore me nga 5 deputetë (gjithsej 100 deputetë në Kuvend), ku numri i zgjedhësve të jetë pothuaj i barabartë për çdo zonë. Në çdo zonë, votimi kryhet me dy fleta; në të parën votuesi zgjedh partinë që preferon dhe në të dytën kandidatin e saj që pëlqen më shumë ta përfaqësojë partinë në Kuvend (nga 5 gjithsej). Në këtë mënyrë partinë në zonë do ta përfaqsojnë kandidatët që pëlqehen më shumë nga zona, dhe jo ata që pëlqen kryetari.

Lind pyetja, po 5 kandidatët e partisë për çdo zonë si mund të përzgjidhen? Me garë primare brenda partisë.

Pyetja tjetër, përse të mos ruhen zonat zgjedhore me bazë qarkun, siç janë sot? Në qarqe të mëdha si Tirana, Fieri, Elbasani e Durrësi, lista e kandidatëve do të ishte shumë e gjatë, gjë që mund të sillte konfuzion tek votuesit. Me 5 kandidatë për çdo zonë, votimi bëhet më i thjeshtë.

Pyetja tjetër, përse të mos ketë 100 zona me nga një kandidat për çdo parti (sistem mazhoritar)? Përvoja e zgjedhjeve të viteve 2001 dhe 2005 tregoi se përplasjet mes kandidatëve “të fortë” ishte tejet “e fortë” në disa zona. Gjë që e tensiononte aq shumë situatën zgjedhore, sa që kërciste edhe pushka në disa raste (duke vënë në rrezik gjithë zgjedhjet).

Dhe pyetja më e rëndësishme, a u intereson partive aktuale ky sistem zgjedhor? Ndoshta jo, por Shqipërisë i intereson…

Zaloshnja: Duhet transparencë për ndihmat!

Nga Eduard Zaloshnja

Përvoja botërore tregon se, pas tragjedive natyrore, vërshojnë ndihma nga të gjitha anët për fatkeqët – nga qeveri, organizata e individë. Por kjo përvojë tregon edhe se ndihmat ndonjëherë keqmenaxhohen, apo më rëndë akoma, abuzohen.

Pas tërmetit të 26 nëntorit, u shënua në fakt edhe rasti i parë i abuzimit me ndihmat. Një i ri u arrestua, pasi kishte hapur një faqe në internet me emrin “Rilindje”, ku mblidhte ndihma monetare në mënyrë elektronike, gjoja në emër të Edi Ramës. Raste të ngjashme mund të ketë në ditët në vijim, në mos ka ndonjë të pazbuluar, ndërkohë që po shkruhen këto rreshta.

Janë me dhjetra insisiativa të individëve apo organizatave të ndryshme për mbledhjen e fondeve për fatkeqët e tërmetit, përmes pagesave elktronike në Internet. Dhe padyshim, shumica e tyre janë mëse legjitime dhe gjenuine. Por disa njerëz, si i riu i mësipërm, mund ta shfrytëzojnë ndjenjën e solidaritetit të shqiptarëve kudo në botë, për përfituar për veten e tyre.

Është detyrë e shtabit të emergjencës, të drejtuar nga Ministri Bledar Çuçi, që të hapë një faqe zyrtare në internet, ku të listohen të gjitha insiativat legjitime për mbledhje fondesh nga organizata e individë të ndryshëm (duke ofruar linke që të çojnë në secilën faqe internet të tyre). Dhe ç’është më e rëndësishme, në faqen e shtabit të emergjencës duhet të ketë edhe informacion të përditësuar se sa ndihma janë mbledhur nga çdo inisativë dhe ç’po bëhet me to.

Sidoqoftë, vetëm hapja e faqes së posaçme të internetit nga shtabi i emergjencës nuk mjafton. Duhen bërë edhe njoftime të herëpashershme në media nga zëdhënësi i këtij shtabi, mbi informacionin që të interesuarit mund të gjejnë në faqe, si dhe mbi aktivitetin e përditësuar të shtabit për koordinimin e punës dhe të ndihmave për përballimin e kësaj tragjedie.

Zaloshnja: LSI, nyja kyçe për PD-në

Nga Eduard Zaloshnja

Qysh nga themelimi i LSI-së, çdo fitore apo humbje e PD-së ka qenë e lidhur me këtë parti.

Në vitin 2005, ndarja e votave të majta mes kandidatëve të LSI-së dhe atyre të PS-së, i shkaktoi humbjen kësaj të fundit në 18 zona elektorale. Plot 18 kandidatë të PD-së u bënë deputetë me më pak se 50% të votave në zonat e tyre, falë ndarjes së votave të majta mes kandidatëve të PS-së dhe LSI-së. Si rezultat, koalicioni i PD-së fitoi 74 mandate, edhe pse mori vetëm 41% të votës popullore…

Në vitin 2007, LSI-ja ishte në koalicion me PS-në. Në garën më të fortë loakale, në Tiranë, kandidati për kryebashkiak i PD-së u mund me 20 mijë vota. Ndërkohë, LSI-ja, që bëri fushatë përkrah Edi Ramës, mori 20 mijë vota në Tiranë…

Në vitin 2009, LSI-ja krijoi një koalicion të vogël më vete, duke i pamundësuar secilit prej dy koalicioneve të mëdha të siguronte 71 mandatet e nevojshme për të krijuar qeverinë. Vendimi i LSI-së për të bashkuar votat me Berishën në Kuvend, i dha mundësinë këtij të fundit për të qeverisur edhe një 4-vjeçar tjetër…

Në vitin 2011, për herë të parë pas 15 vjetësh, një kandidat i PD-së arriti të marrë pothuaj po aq vota në Tiranë, sa edhe kandidati i PS-së. Ndërkohë, LSI-ja, që fushatoi fort për kandidatin demokrat, mori 21 mijë vota në Tiranë…

Në vitin 2013, LSI-ja pothuaj i trefishoi votat e saja (e fuqizuar nga 4 vjet ndejtje në pushtet), duke marrë 16 mandate parlamentare. Por kësaj rradhe ajo ishte në koalicion me PS-në (e cila, si katër vjet më parë, mori përsëri 66 mandate). Në këtë mënyrë, PD-ja dhe aleatët e saj të vegjël mbetën një pakicë e mpakur parlamentare…

Në vitin 2015, Erion Veliaj fitoi me një epërsi prej 40 mijë votash ndaj rivalit të tij demokrat në garën për Tiranën. Ndërkohë, LSI-ja që bëri fushatë përkrah Veliajt, mori 40 mijë vota në bashkinë e Tiranës…

Në vitin 2017, Rama vendosi të garojë më vete nga LSI-ja, ndërkohë që i shkeli syrin Bashës për një “Große Koalition“(koalicion të madh) pas zgjedhjeve. E ndodhur mes dy zjarresh (por e fuqizuar edhe nga katër vite të tjerë në pushtet), LSI-ja i rriti përsëri votat e saja (nga 180 mijë në 225 mijë). Sidoqoftë, ajo nuk arriti ta pengojë PS-në në objektivin e saj për të siguruar të paktën 71 mandate. E vetmja gjë që bëri LSI-ja ishte zgjerimi elektoral në kurriz të PD-së (në qarqe si Durrësi, Lezha, Tirana, Korça etj.)…

Si një njeri që ka siguruar dy madate kryeministrore falë pozicionimit të LSI-së pro tij (dhe që ka pësuar disa humbje të rënda po prej saj), Berisha e kuptoi këto ditë se duhej të dilte vetë në mejdan në mbrojtje të Ilir Metës (kryetarit de facto të LSI-së), ndërkohë që Basha endej nëpër Shqipëri, për të shpalosur vizionin e tij futurist mbi bujqësinë.

Fakti që Basha s’është ndjerë në këto javë të vështira për Metën, tregon se mund të jetë joshur nga ndonjë ofertë e Ramës për ta zëvendësuar Metën me një politikan të PD-së, ose thjesht se shpreson që dikur PD-ja dhe aleatët e saj të vegjël ta marrin pushtetin pa ndihmën e LSI-së. Por Berisha, si një politikan i rrahur me vaj e me uthull elektoral, mendon gjithnjë për zgjedhjet e rradhës. Ai e kupton se një dobësim i mëtejshëm i LSI-së mund të çojë ujë në mullirin elektoral të Ramës në zgjedhjet e 2021-shit. Prandaj dhe doli në mbrojtje të fuqishme të Metës. Dhe nuk është çudi që ta detyrojë edhe Bashën këto ditë, të bëjë të njëjtën gjë…

“Lë pas Bashën në sondazhe”, Zaloshnja tregon pse Meta takoi Berishën

Analisti Eduard Zaloshnja, komentoi në studion e “Real Story” të gazetarit Sokol Balla, se Ilir Meta u vu në lëvizje për Gjykatën Kushtetuese, në çastin që Besnik Muçi u rikthye në Vetting. Konkretisht, sipas Zaloshnjës, Meta reagoi sapo kandidatura e Besnik Muçit u apelua nga Komisioneri Publik në Kolegjin e Posaçëm të Apelimit me rekomandim të Operacionit Ndërkombëtar të Monitorimit. “Në momentin që Teo Jacobs rekomandoi shkarkimin e Muçit, Meta u vu në aksion”, tha ndër të tjera Zaloshnja.

Ndërkohë, analisti Zaloshnja u shpreh se Ilir Meta është në një moment të vështirë, për shkak se Muçi dhe Xhaferllari mund të shkarkohen. Ndaj, sipas tij, Meta kërkon mbështetje te Sali Berisha për shkak se ai është më mirë në sondazhe se Lulzim Basha, dhe i vetmi që mund të garojë kokë më kokë me Ramën në sondazhe.

“Berisha në të gjitha sondazhet që kam bërë unë del më lartë se Basha. Berisha është i vetmi politikan nga opozita që mund të përballet në sondazhe me Ramën. Kokë më kokë vetëm Berisha mund të krahasohet me Ramën. Jo më kot, Meta si politikan i vjetër, në një moment të vështirë ku mund ti rrëzohet Muçi dhe Xhaferllari, i duhet një njeri si Berisha që ka kuotat më të larta”, tha Zaloshnja. /Realstory.al/

Kush mund ta qeverisë më mirë Shqipërinë, Rama apo Basha?

Nga Eduard Zaloshnja

Në sondazhet e mia periodike, përveç pyetjes se për cilën parti duan të votojnë të anketuarit, kam përfshirë edhe një pyetje interesante: “A mendoni se, përgjithësisht, punët në Shqipëri mund të shkojnë më mirë duke pasur Ramën kryeministër apo Bashën? Si opsione të ndërmjetme për këtë pyetje, kam përfshirë edhe përgjigjet “Ndoshta Ramën” ose “Ndoshta Bashën”.

Nga shkurti deri në nëntor (shihni grafikun shoqërues), anketuesit e vendosur për të votuar një parti apo një tjetër, si dhe votuesit e lëkundur, kanë qënë të ndarë si me thikë rreth kësaj pyetje: Rreth 60% (+/-1%) janë të mendimit se punët mund të shkojnë më mirë në Shqipëri me Ramën kryeministër ose ndoshta me Ramën (pjesa tjetër anojnë nga Basha).

Duke ditur se PS-ja dhe disa deputetë që iu atashuan paraprakisht asaj në zgjedhjet e 2017-ës, morën vetëm 50% të votave, duket si paradoksale që votuesit e mundshëm aktualë (votues të vendosur e të lëkundur) kanë një raport 60% me 40% në opinionin rreth liderit të mazhorancës dhe opozitës.

Por një zhytje më thellë në sondazhe na tregon se kuotat personale të Bashës kanë qenë vazhdimisht poshtë kuotave të koalicionit të tij (qysh nga viti 2015), ndërkohë që kuotat personale të Ramës kanë qenë vazhdimisht më lart kuotave të koalicionit të tij (qysh nga viti 2000).

Fjala vjen, një tifoz i Tiranës, e përkrah atë pa lëkundje kur luan kundër Partizanit. Por gjithsesi, mund të jetë i ndërgjegjshëm se Partizani ka qenë superior ndaj Tiranës në 6 vitet e fundit. Një votues i djathtë (i vendosur apo i lëkundur) mund të dojë që Basha të jetë kryeministri i Shqipërisë. Por gjithsesi, mund të jetë i ndërgjegjshëm se Basha s’ka aktualisht këllqe për të qeverisur.

Pas disa vitesh, ndoshta edhe mund të ketë…

Sondazhi i Zaloshnjës: Vetoja e Francës, shkaku kryesor për negociatat

Nga Eduard Zaloshnja

Në 24 orët e fundit, zhivillova një sondazh elektronik, në serinë e sondazheve që zhvilloj për revistën Follow Business Albania. Pyetja kryesore që i dha përgjijge sondazhi ishte: “Mosçelja e negociatave të BE-së me Shqipërinë u shkaktua kryesisht nga vetoja e Francës për moszgjerimin e BE-së, apo nga rezultatet aktuale të Shqipërisë?”

Duke përdorur një model Logistic Regression, llogarita se sa ishte probabiliteti që secili i anketuar të marrë pjesë në zgjedhjet e ardhshme, kurdo që të zhvillohen ato. Dhe bazuar në rezultatet e modelit, ekstrapolova se rreth 1.65 milionë banorë aktualë të Shqipërisë e kanë mbi 50% probabilitetin e pjesëmarrjes në zgjedhjet e ardhshme, kurdo që të zhvillohen ato. Në Tabelën më poshtë paraqitet opinioni i tyre rreth pyetjes së mësipërme.

Opinioni i pjesëmarresve të mundshëm në zgjedhjet e ardhshme

Mosçelja e negociatave të BE-së me Shqipërinë

-u shkaktua kryesisht nga vetoja e Francës?

-për moszgjerimin e BE-së?

-apo nga situata aktuale e Shqipërisë?

Sondazhi i Zaloshnjës për negociatat: Rama 66%, Basha 34%

Nga Eduard Zaloshnja

Në 24 orët e fundit, zhivillova një sondazh elektronik, në serinë e sondazheve që zhvilloj për revistën Follow Business Albania. Pyetja kryesore që i dha përgjigje sondazhi ishte: “Në të ardhmen, Shqipëria do të ketë më shumë gjasa t’i çelë negociatat me BE-n, duke pasur Ramën kryeministër, apo Bashën?”

Duke përdorur një model Logistic Regression, llogarita se sa ishte probabiliteti që secili i anketuar të marrë pjesë në zgjedhjet e ardhshme, kurdo që të zhvillohen ato. Dhe bazuar në rezultatet e modelit, ekstrapolova se rreth 1.65 milionë banorë aktualë të Shqipërisë e kanë mbi 50% probabilitetin për të marrë pjesë në zgjedhjet e ardhshme, kurdo që të zhvillohen ato. Në Tabelën 1 më poshtë paraqitet opinioni i tyre rreth pyetjes së mësipërme. Ndërsa në Tabelën 2 paraqitet opinioni i tyre se me cillin nga dy politikanët në krye të qeverisë mund të shkojnë më mirë punët në Shqipëri.

Tabela 1. Gjasat për çeljen e negociatave janë më të mëdha:

(Opinioni i pjesëmarresve të mundshëm në zgjedhje)

Shpjegimi elektoral pse Franca na mbylli derën

Nga Eduard Zaloshnja

25 shtete te BE-së, megjithë rezervat e shumta që kanë në lidhje me situatën në Shqipëri, janë dakord që t’i fillojnë negociatat e antarësimit me ne, pas plotësimit të disa kushteve. Këto kushte janë përmbledhur në mënyrë sintetike në një rezolutë të Bundestagut gjerman.

Por Hollanda dhe Franca kanë vënë veton për mos fillimin e negociatave me asnjë vend kandidat.

Qeveria hollandeze ka dy vjet që e ka adoptuar këtë qendrim intrasigjent për moszgjerimin e BE-së. Për të shkuar në burimin e këtij qendrimi, duhet te kthehemi në datën 14 mars 2017, një ditë para zgjedhjeve parlamentare në Hollandë.

Atë ditë u publikuan katër sondazhe kombëtare: TNS NIPO, Peil, I&O Research, dhe Ipsos. Ato parashikonin për partinë e kryeministrit Rutte një rezultat në intervalin 27-29 mandate parlamentare, ndërkohë që të nesërmen partia e tij mori 33 mandate, duke i siguruar kështu të drejtën për krijimin e qeverisë, si parti e parë.

Rezultati ishte jashtë marzhit të gabimit statistikor të sondazheve, por duhet mbajtur parasysh se anketimi për to kishte filluar 4-5 ditë para publikimit të tyre. Dhe 4-5 ditët para zgjedhjeve në Hollandë ishin të mbushura me zhvillime të vrullshme për kryeministrin Rutte, i cili pati një përplasje të fortë me Erdoganin, pasi nuk lejoi dy ministra turq që të bënin fushatë në Hollandë për referendumin turk.

Në qoftë se anketimi do të ishte kryer i tëri një ditë para zgjedhjeve (dhe jo i shtrirë në 4-5 ditë para zgjedhjeve) sondazhet mund të kishin qenë më të sakta. Siç treguan anketimet pas zgjedhjeve, votuesit e lëkundur dhe votuesit e disa partive fare të vogla kishin vendosur vetem në ditën e fundit për të votuar për partinë e kryeministrit Rutte, kryesisht të ndikuar nga qendrimi i tij i fortë ndaj Erdoganit.

Duke shkuar fare pranë humbjes, Rutte adoptoi qysh atëherë një politikë më intrasigjente ndaj zgjerimit të BE-së dhe ndaj emigracionit. Këto politika i kishin trumbetuar më parë partite e ekstremit të djathtë, të cilat, për fare pak, mund t’i kishin marrë pushtetin Ruttes.

Edhe në Francë kemi një panoramë të ngjashme elektorale, por jo aq dranmatike sa e Hollandës.

Pasi fitoi presidencën vetë dhe partia e tij fitoi shumicën në parlament, Presidenti Macron pa t’i bien në menyrë të vazhdueshme kuotat e tij në sondazhet e opinionit publik, ndërkohë që kuotat e Marine Le Pen po ngjiteshin në mënyrë të vazhdueshme.

Dhe në ndihmë Macronit i erdhi Nathalie Loiseau, ministere e çështjeve europine. Duke parë se suksesi i Marine Le Pen dhe i partisë së saj në sondazhe kishte si motor qendrimet intrasigjente ndaj zgjerimit të BE-së dhe emigracionit, ministrja Loiseau u bë promotore e adoptimit të politikave të ngjashme nga qeveria franceze. Bazuar në nje platformë të tille, ajo kryesoi listen e kandidatëve te partisë së Macronit për në parlamentin europian.

Dhe ditën e zgjedhjeve koalicioni i udhëhequr prej saj arriti të merrte njësoj mandate sa koalicioni i Le Penit, ndërkohë që ky i fundit kishte kryesuar më parë në sondazhe.

Dhe me suksesin në zgjedhjet europiane erdhi edhe rritja e kuotave personale të Macronit në sondazhe. Dhe me rritjen e tyre, u çimentua edhe qendrimi intrasigjent i Macronit ndaj zgjerimit të BE-së…