Ekonomia shqiptare gjatë pandemisë, Guvernatori i BSH mbledhje me misionin e FMN: Stabiliteti financiar krijoi premisa për rimëkëmbje

Guvernatori Sejko zhvilloi një mbledhje online me Misionin e FMN-së për Shqipërinë

Në datën 17 shtator 2020, në kuadër të Monitorimit Post-Programor, Guvernatori Gent Sejko dhe përfaqësues të tjerë të Bankës së Shqipërisë, zhvilluan një takim online me zj. Yan Sun, shefe e Misionit të FMN-së për Shqipërinë.

Diskutimet e këtij takimi u fokusuan në ecurinë e ekonomisë shqiptare, zhvillimet në sistemin financiar, ndikimin e pandemisë në ecurinë ekonomike dhe pritjet për rimëkëmbjen ekonomike gjatë periudhës së ardhshme.

Gjatë takimit, Guvernatori Sejko u shpreh se ekonomia shqiptare ka qenë nën efektin e fortë të pandemisë gjatë gjysmës së parë të vitit, e cila ka dhënë ndikimin e saj në konsum, në investime, në punësim dhe në borxhin publik. Megjithatë, pandemia e gjeti sektorin financiar dhe atë bankar të mirëkapitalizuar e likuid, dhe këto parametra kanë vijuar të ruhen të shëndetshëm.

Më tej, Guvernatori shtoi se relaksimi i masave të distancimit social gjatë fundit të tremujorit të dytë, si dhe stabiliteti monetar dhe financiar i vendit, kanë krijuar premisa që efekti i pandemisë në ekonomi të vijë progresivisht drejt reduktimit, duke u shoqëruar me një rimëkëmbje graduale të aktivitetit ekonomik në periudhën në vijim.

Në përgjigje të kësaj krize, Guvernatori Sejko theksoi se Banka e Shqipërisë ka rritur stimulin monetar, nëpërmjet uljes së normës bazë të interesit dhe rritjes së injektimeve të likuiditetit, duke synuar uljen e kostove të financimit dhe rritjen e masës monetare në ekonomi. Po ashtu, në bashkëpunim me industrinë bankare, Banka e Shqipërisë ka ndërmarrë ndryshime të kuadrit rregullator, të cilat kanë lehtësuar shtyrjen e përkohshme të pagesës së kësteve dhe ristrukturimin e kredive bankare për klientët në vështirësi.

Fondi Monetar Ndërkombëtar vlerësoi se qëndrimi i politikës monetare ka qenë dhe mbetet i përshtatshëm, duke ofruar stimujt e nevojshëm për nxitjen e rritjes ekonomike dhe për kthimin e inflacionit në objektiv brenda vitit 2022.

Guvernatori Sejko theksoi se Banka e Shqipërisë do të mbetet e angazhuar njëkohësisht edhe në forcimin e mëtejshëm të sistemit financiar, në bashkëpunim dhe me agjencitë e tjera relevante rregullatore, si dhe në përafrimin e mëtejshëm të kuadrit tonë mbikëqyrës e rregullator me standardet e Sistemit Evropian të Bankave Qendrore dhe parimet e Komitetit të Bazelit.

Fondi Monetar Ndërkombëtar deklaroi se rimëkëmbja e ekonomisë shqiptare në afatin e shkurtër mbetet sfiduese, si pasojë e efekteve negative nga tërmeti i vitit të kaluar, si dhe atyre të pandemisë globale COVID-19. Megjithatë, ekonomia shqiptare pritet të rifillojë rimëkëmbjen në vitin 2021.

Banka e Shqipërisë dhe Fondi Monetar Ndërkombëtar dakordësuan se stimuli i koordinuar fiskal, monetar dhe financiar, ka qenë dhe mbetet një element vendimtar në zbutjen e pasojave negative të krizës.

Në përfundim, misioni i FMN-së falënderoi palën shqiptare për diskutimet e hapura dhe të frytshme.

Diskutimet në kuadrin e Monitorimit Post-Programor do të vazhdojnë dhe gjatë ditëve të ardhshme.

“Ekonomia” pezullon Malajn, kërkesa për shkarkim kalon në Kuvend

Komisioni i Ekonomisë vendosi të hënën miratimin e kërkesës së Këshillit të Ministrave për pezullimin e anëtarit të Këshillit Mbikëqyrës të Bankës së Shqipërisë, Abren Malaj. Me 12 vota pro dhe 5 kundër, anëtarët e komisionit vendosën “pro” pezullimit të Arben Malajt nga Këshilli Mbikëqyrës dhe dërgimin e kërkesës së qeverisë në Kuvend. Arben Malaj akuzohet nga maxhoranca për “shkelje të rënda etike” në deklaratat publike. Ndërkohë, i pranishëm në komision, Malaj u shreh se akuzat ndaj tij janë politike.

“Propozimi për shkarkim vjen nga Kryeministri, dhe këtu ka një ngërç institucional. Këtu ka dy firma e Kryeministrit dhe e Këshillit të ministrave. Më shpjegoni procedurën. Kanë sjell njoftim që nuk do të vijnë asnjë përfaqësues i këshillit të ministrave. Çështjen do e çoj në Strasburg, dhe ata nuk vijnë ne një seancë publike. Këtu duhet të jetë patjetër përfaqësuesi i qeverisë. Jam anëtar i Këshillit Mbikqyrës së BSH. Të vij një përfaqësues ta mbrojë këtë propozim. Nuk dua të vijë Rama këtu, të vij dikush tjetër, sepse unë do e coj në Strasburg”.

“Gjërat nuk janë kaq të lehta sa i shikoni. Ngrihet natën Edi Rama dhe i çon SMS Erion Braçes shkarkoni Arben Malaj, jo jo, s’janë të lehta. Pjesën politike do ta bëj vetëm në parlament. Sepse në kulturën time Komisioni i Ekonomisë është thellësisht profesional, në parlament me poezinë e Reshat Arbanës, do t’ia qartësoj se çfarë është duke bërë keq dhe pse duhet ndalur sa më parë për të mirën e tij dhe të popullit”, tha ndër të tjera Malaj.

Ndërkohë, deputeti i opozitës, Myslim Murrizi u shpreh se kërkesa për pezullimin e Malajt i kujtonte gjyqin e Kadri Hazbiut. “Ky po më duket si Gjyqi i Kadri Hazbiut. 29 vjet post komunizëm sot po bëhet gjyq publik, se ju ka prish qetësinë e kuvendit. Pse nuk bilbilosni për ata që shajnë në cdo studio televizive? Janë 125 veta që hedhin baltë në cdo studio televizive, pse nuk flisni. Ne akoma nuk kemi kryetar të KLSH, ka 13 muaj. Dhe merreni me anëtarët e bankës. E shoh një fallcitet këtë vendim. Shoh një dyfytyrësi, pasi prishin qetësinë tuaj. Nëse doni të bëni standard merrni një listë dhe filloni me ata që shajnë këdo”, tha Murrizi.

“Ekonomia” kalon buxhetin 2020, miratohen 20 miliardë lekë për rindërtimin

Komisioni i Ekonomisë miratoi projektbuxhetin e vitit 2020 dhe paketën fiskale, ku janë pasqyruar edhe ndryshimet përkatëse në lidhje me fondin që do të shkojë për rindërtimin nga tërmeti. Buxheti i 2020 pësoi ndryshime nga varianti fillestar për shkak të tërmetit të 26 nëntorit që la pasoja të mëdha pas. Për këtë arsye, qeveria u detyrua të ndërhyjë për të ndryshuar draftin duke orientuar një shumë prej 20 miliardë lekësh të reja si fond për rindërtimin e banesave për të pastrehët nga tërmeti. Nga këto, 13 miliardë lekë janë borxh i buxhetit të shtetit ndërsa 7 miliardë nga donatorët.

“Ky fond mund të rritet gjatë vitit në rast se rriten donacionet dhe për këtë arsye do të reflektohet nga të ardhurat, nga grantet dhe në shpenzimet brenda fondit. Në projektbuxhetin 2020 parashikohet të shtohet edhe një fond prej 1.2 miliardë lekësh për bonusin e qerasë në mënyrë që të garantohet strehim për familjet që kanë humbur banesat I cili do të gjenerohet nga reduktimi në të njëjtën masë i disa shpenzimeve pa prekur fondin e rindërtimit”, tha Ahmetaj gjatë fjalës së tij.

Në komision janë votuar edhe përjashtimet nga taksa e infrastrukturës për ndërtimin dhe TVSH-ja për të gjitha mallrat, shërbimet dhe kompanitë e ndërtimit që do të autorizohen për zbatimin e projektit të riparimit të banesave të dëmtuara nga tërmeti.

“Në kuadër të rindërtimit të banesave kemi propozuar që të përjashtohen nga TVSH e importit subjektet she projektet që do të merren vetëm me rindërtimin e banesave. Gjithçka çdo përjashtim do të bëhet me autorizim të këshillit të ministrave. Ende nuk dihet fatura e dëmeve të tërmetin dhe ende nuk dihet se sa do të shkojë. Përjashtohen nga TVSH të gjithë këta subjekte përgjatë periudhës së rindërtimit. Përjashtimi nga TVSH duhet të shoqërohet edhe me ulje të çmimeve të mallrave të ndërtimit që do të përdoren për rindërtimin”, deklaroi ish ministri i Financave Ahmetaj.

Pjesë e buxhetit 2020 është edhe paketa fiskale. Deputetët e maxhorancës në komisionin e ekonomisë propozuan që çdo dhurim trashëgimie për një banesë apo truall brenda familjes të mos paguajë më tatim 15%. Propozimi gjeti miratim ne komision. Këto vendime janë të fundit për Arben Ahmetajn në cilësinë e kryetarit të komisionit të ekonomisë pasi ai u propozua dhe u dekretua si ministër shteti për rindërtimin.

Kriza tutje, Basha “tëhu”

Në një kohë kur të gjithë ishin në pritje të kryetarit të PD-së Lulzim Basha për të folur rreth krizës politike që ka paralizuar vendin prej më shumë se 7 muajsh, ndodh krejt e kundërta. Asnjë fjalë për krizën, asnjë fjalë për dialogun dhe dhënien e ndonjë sinjali se mund të ketë një rrugë zgjidhje për ngërçin politik. Basha, i qetë në pamje dhe tonin e zërit të tij, doli në një deklaratë për mediat, duke folur me një gjuhë si të ishte Kryeministri i vendit, prezantoi ligje e programe që Partia Demokratike do të ndiqte sapo të vinte në pushtet (duke lënë të kuptohej se kjo do të ndodhte shumë shpejt).

Duke dënuar koncesionet e qeverisë me PPP-të, të cilat Basha i cilëson si afera korruptive, ai lajmëroi se do të kalojnë të gjitha në një proces auditimi dhe kontrolli. Madje Basha paralajmëroi se gjatë muajit shtator do të prezantohej edhe ligji që lufton krimin dhe pastrimin e parave. Ai tha se PD po punon me ekspertë të huaj për hartimin e një plani kombëtar për zhvillimin ekonomik dhe se do të organizojë një operacion dhe grup pune të posaçme për të gjurmuar paratë e vjedhura dhe të krimit.

“Në muajin shtator do të bëj të ditur në detaje planin tonë kombëtar kundër krimit dhe pastrimit të parave, i cili parashikon si hap të parë auditimin dhe hetimin e menjëhershëm pa asnjë përjashtim të të gjitha ndërtimeve dhe veprave publike të mbaruara, në proces apo të planifikuara. Ndërkohë, ka nisur hartimi i disa ligjeve për luftën kundër krimit dhe pastrimit të parave të krimit. Një paketë të tërë ligjore për deklarimin dhe kontrollin e aseteve të politikanëve dhe punonjësve publikë, e cila do të forcojë rregullat e deritanishme, e cila synon të pamundësojë investimin e të ardhurave nga krimi dhe korrupsioni në Shqipëri dhe jashtë Shqipërisë pa u hyrë gjemb në këmbë. Hetimi dhe auditimi do të ndjekë origjinën e parave të investuara si për ndërtimin e objekteve private, ashtu edhe për PPP-të apo koncesionet korruptive apo për blerjen e pasurive brenda dhe jashtë Shqipërisë. Ky hetim do të bëhet në bashkëpunim me shërbimet e specializuara ndërkomëbtare. Në këtë kuadër, Partia Demokratike ka marrë ekspertizë të huaj, të specializuar për hartimin e një programi të posaçëm për hetimin dhe rikuperimin e pasurive të tjerërsuara dhe të vjedhura te shqiptarëve. “- tha Basha

Në fakt një deklaratë e habitshme prej kreut të PD-së, të flasë për miratime ligjesh apo programe ekonomike, kur as nuk është më në parlament për t’i propozuar dhe votuar dhe as nuk ka asnjë lloj pushteti për t’i paraqitur ato për qytetarët. Madje këto programe nuk mundet dot t’i paraqes as si programe elektorale, pasi ai nuk është regjistruar në asnjë zgjedhje, as ato të 13 tetorit që presidenti Meta ia bëri si favor opozitës për të hyrë sërish në lojën politike dhe të shpëtonte PD nga vetasgjësimi (edhe pse kjo datë u rrëzua nga Kolegji Zgjedhor). Basha vijon të flasë për luftimin e krimit dhe zhvillimin ekonomik, por ende nuk ka në plan të zgjidhë çështjen kryesore për vendin, krizën politike dhe ofrimit të qytetarëve shqiptarë një stabilitet politik, ekonomik dhe mundësi zgjedhje në zgjedhjet e ardhshme. /realstory.al

Trump thirrje Kinës: Hajde bëjmë marrëveshje tregtare tani

Dy ekonomitë më të mëdha të botës, janë përfshirë në një luftë të fortë tregtare duke vendosur sanksione dhe masa ndëshkuese me vlera miliarda dollarë në dëm të ekonomisë së njëra-tjetrës.

Mirëpo duket se kjo luftë ekonomike pritet të gjejë një zgjidhje, pasi presidenti i SHBA-së Donald Trump ka bërë thirrje në Twitter për arritjen e në marrëveshje sa më shpejt mes tyre.

Ndërsa bisedimet tregtare mes SHBA dhe Kinës pritet të rifillojnë, Presidenti Trump paralajmëroi Pekinin që të mos presë për të negociuar një marrëveshje pas zgjedhjeve presidenciale amerikane të 2020s. Ai tha se një marrëveshje e vonuar do të ishte më pak tërheqëse për Kinën, sesa një marrëveshje e arritur tani.

Në samitin e G20s në muajin qershor, Presidenti Trump dhe Presidenti kinez Xi Jinping ranë dakord të ringjallin përpjekjet për t’i dhënë fund luftës së kushtueshme tregtare mes tyre dhe të arrijnë një marrëveshje.

Zaloshnja: Prapambetja ekonomike e Shqipërisë sot dhe para një shekulli

Nga Eduard Zaloshnja

Sipas një studimi të John R. Lampe, Prodhimi i Brendshëm Bruto (PBB) në tokat shqiptare para pavarsisë (në vitin 1911) ishte i barazvlefshëm me 100 franga franceze për frymë. Krahasimisht, PBB-ja e Gjermanisë ishte e barazvlefhsme me 1000 franga për frymë. Fqinjët tanë ballkanikë, Serbia e Bullgaria, e kishin nga 250 franga për frymë. Ndërkohë Rumania e kishte 300 franga për frymë, Hungaria 400 franga për frymë dhe Çekia 700 franga për frymë.

Duke shfrytëzuar të dhënat publike të CIA-s amerikane (CIA WORLD FACTBOOK), shohim se në vitin 2017, renditja e vendeve të mësipërme mbetet e njëjtë për treguesin e PBB-së për frymë, me të vetmin ndryshim se Bullgaria është shkëputur pak nga Serbia (Shihni Tabelën 1).

Po si mund ta krahasojmë situatën e sotme ekonomike me atë të para një shekulli?

	PBB PER FRYME
	1911 (në Franga)	2017 (në Dollarë)
Shqipëri	100	4,554
Serbi	250	5,852
Bullgari	250	8,065
Rumani	300	9,856
Hungari	400	14,204
Çeki	700	20,168
Gjermani	1000	45,975

Mënyra më e thjeshtë është duke përdorur si pikë referimi Gjermanië, ekonominë më të zhvilluar në Europën kontinentale, si atëherë, edhe sot. Duke llogaritur PBB-në për frymë të çdo vendi si përqindje ndaj asaj të Gjermanisë, mund të shohim nëse ekonomitë e tyre i janë afruar apo larguar ekonomisë lider të Europës.

Siç mund të shihet në Grafikun 1, PBB-ja për frymë e Shqipërisë ka mbetur sa 10% e asaj të Gjermanisë edhe pas një shekulli. Ndërkohë të gjitha vendet e tjera kanë qenë më afër Gjermanisë para një shekulli, në krahasim me sot. Largimi më dramatik vërehet në Çeki, e cila para një shekulli e kishte PBB-në për frymë sa 70% e asaj të Gjermanisë, ndërsa sot e ka sa 44% e asaj të Gjermanisë.

Braçe: Plani i Lulit për biznesin e vogël, i fal oligarkëve 13.4 miliardë lekë

Një ditë më parë Lulzim Basha u kërkoi ish deputetëve demokratë që të takojnë sa më shumë përfaqësues biznesesh në ditët në vijim. Por të mërkurën zëvendëskryeministri Erion Braçe i kërkon Bashës të tregojë të vërtetën për planin e PD-së, për biznesin e vogël.

Braçe shkruan se përmes planit të PD-së, i dhurohen oligarkëve 13.4 miliardë lekë dhe do të thellojë ndjeshëm pabarazinë në vend.

Ai shkruan se plani i PD-së nuk ul, por rrit barrën fiskale për biznesin si dhe ul buxhetin për shkollat, qendrat shëndetësore, rrugët dhe bujqësinë.

“Thuaji që, plani yt i mësipërm, do të thotë që: buxheti të shkurtojë me 10 % transferten per sigurimet shoqërore, pra te reduktoje pensionet e 600 mijë pensionisteve me 10 %! Meqë ke urdhëruar takimin me 40 mijë biznese, thuaja keto! Thuaji qe do i zhytesh edhe me shume në #Pabarazi, do i rrënosh #TeVegjel e #TeMesem, do u marresh shpirtin e dinjitetin në emër të së djathtës tende ekstreme!”, shkruan zëvendës kryeministri Braçe.

Postimi i plotë i Erion Braçes:

FOLI LYRZIM BIZNESIT TE VOGEL, FOLI FORT; THUAJI SE SI ME PLANIN TEND PER BIZNESIN E VOGEL, JU FAL OLIGARKEVE 13. 6 MILIARDE LEKE OSE 124 MILION DOLLARE! THUAJI QE ME KETE PLAN DO ZHYSESH FORT #TEVEGJLIT E #TEMESMIT! THUAJI QE ME KETE PLAN DO THELLOSH #POLARIZIMIN #PAAAABAAAARAAAAZIIIIINEEEEEE!

Foli Lyrzim #BiznesitteVogel e thuaji te verteten, si do mbeshtesesh #Oligarket! Thuaje nje here te vetme te verteten; Thuaji qe, Plani yt, nuk redukton, por perkundrazi e rrit barren fiskale/tatimin per 90 000 #BizneseteVogla me xhiro deri 14 milion leke, per 328 milion leke #MeShume ne vit!

Thuaji qe, Plani yt, rreth 72 000 #BizneseveteVogla me xhiro 0-5 milion leke ne vit-sot paguajne ZERO leke takse, ju vendos tatim 0,5% te xhiros, pra ju rrit barren fiskale mesatarisht me 20 000 leke ne vit, secilit, dyqan ne dyqan. Thuaji qe, Plani yt, i ule #TatimFitimin #BiznesitteMadh, #OLIGARKEVE nga 15 % ne 9 %; I heq buxhetit per #Shkolla, #QendraShendetesore, #Rruge, #Bujqesine etj dhe, Stermbush xhepat e #Oligarkeve me plot 13,6 miliard leke;

Thuaji qe, Plani yt i mesiperm, do te thote qe: buxheti te shkurtoje me 10 % transferten per sigurimet shoqerore, pra te reduktoje pensionet e 600 mije pensionisteve me 10 %! Meqe ke urdheruar takimin me 40 mije biznese, thuaja keto! Thuaji qe do i zhytesh edhe me shume ne #Pabarazi, do i rrenosh #TeVegjel e #TeMesem, do u marresh shpirtin e dinjitetin ne emer te se djathtes tende ekstreme!

Ndaj do na kesh perballe Lyrzim! Tek populli pa diskutim! Kemi bere shume deri tani; Tatimi 0 dhe 5% per #BiznesineVogel deri ne 14 milione leke xhiro ne vit eshte njeri, me i miri sherbim per #TeVegjlit e #TeMesmit; Kemi bere edhe gabime, do duhet te korrigjojme patjeter! Por me Ju as qe krahasohemi, Ju su shohim kund, #JUNUKJENI!

View this post on Instagram

FOLI LYRZIM BIZNESIT TE VOGEL, FOLI FORT; THUAJI SE SI ME PLANIN TEND PER BIZNESIN E VOGEL, JU FAL OLIGARKEVE 13. 6 MILIARDE LEKE OSE 124 MILION DOLLARE! THUAJI QE ME KETE PLAN DO ZHYSESH FORT #TEVEGJLIT E #TEMESMIT! THUAJI QE ME KETE PLAN DO THELLOSH #POLARIZIMIN #PAAAABAAAARAAAAZIIIIINEEEEEE! Foli Lyrzim #BiznesitteVogel e thuaji te verteten, si do mbeshtesesh #Oligarket! Thuaje nje here te vetme te verteten; Thuaji qe, Plani yt, nuk redukton, por perkundrazi e rrit barren fiskale/tatimin per 90 000 #BizneseteVogla me xhiro deri 14 milion leke, per 328 milion leke #MeShume ne vit! Thuaji qe, Plani yt, rreth 72 000 #BizneseveteVogla me xhiro 0-5 milion leke ne vit-sot paguajne ZERO leke takse, ju vendos tatim 0,5% te xhiros, pra ju rrit barren fiskale mesatarisht me 20 000 leke ne vit, secilit, dyqan ne dyqan. Thuaji qe, Plani yt, i ule #TatimFitimin #BiznesitteMadh, #OLIGARKEVE nga 15 % ne 9 %; I heq buxhetit per #Shkolla, #QendraShendetesore, #Rruge, #Bujqesine etj dhe, Stermbush xhepat e #Oligarkeve me plot 13,6 miliard leke; Thuaji qe, Plani yt i mesiperm, do te thote qe: buxheti te shkurtoje me 10 % transferten per sigurimet shoqerore, pra te reduktoje pensionet e 600 mije pensionisteve me 10 %! Meqe ke urdheruar takimin me 40 mije biznese, thuaja keto! Thuaji qe do i zhytesh edhe me shume ne #Pabarazi, do i rrenosh #TeVegjel e #TeMesem, do u marresh shpirtin e dinjitetin ne emer te se djathtes tende ekstreme! Ndaj do na kesh perballe Lyrzim! Tek populli pa diskutim! Kemi bere shume deri tani; Tatimi 0 dhe 5% per #BiznesineVogel deri ne 14 milione leke xhiro ne vit eshte njeri, me i miri sherbim per #TeVegjlit e #TeMesmit; Kemi bere edhe gabime, do duhet te korrigjojme patjeter! Por me Ju as qe krahasohemi, Ju su shohim kund, #JUNUKJENI!

A post shared by Erion Brace (@erionbrace) on May 29, 2019 at 12:48am PDT