Bushati: Në vjeshtë SPAK nis ndëshkimet, të gjithë duhet të kemi frikë

“Shumë njerëz do ndëshkohen nga reforma në drejtësi”. Kështu deklaroi të premten deputeti i Partisë Socialiste, Ervin Bushati, i cili tha se të gjithë i tremben kësaj reforme dhe jo vetëm opozita. Bushati tha se në vjeshtë, Gjykata Kushtetuese, SPAK dhe BKH do të jenë funksionale dhe këtë nuk mund ta ndal askush, as vetë qeveria.

“Nga Reforma në Drejtësi do ketë njerëz që do ndëshkohen. Të gjithë kanë frikë nga kjo reformë, kush të tha që ka frikë vetëm opozita. Ka njerëz që duhen të tremben. Organet e drejtësisë kanë filluar të jenë funksionale. Gjykata Kushtetuese fillon brenda shtatorit, e njëjta gjë mund të ndodhë edhe me SPAK e BKH. Është një proces jashtë ndërhyrjes dhe vullnetit tonë politik për të ndërhyrë. Në vjeshtë dhe dimër do shohim se do avancojë me shpejtësi reforma”, tha Bushati

Deputeti socialist akuzoi presidentin Meta se ka harruar rolin e tij dhe po kthehet në një opozitë-bërës që të shpëtojë opozitën nga kriza. Për sa i përket 13 tetorit, Bushati e quajti një ditë pa vlerë dhe një nga vendimet e gabuara që presidenti Meta ka ndërmarra në gjithë këto kohë.

“Nuk ka krizë politike në Shqipëri, por krizë të opozitës. Presidenti ka marrë rolin e opozitës. Në momentin që opozita s’po e nxjerr dot veten nga balta, dalin Berisha dhe Meta. Presidenti e ka zhveshur kostumin e kreut të shtetit dhe ka marrë mbi vete petkun e opozitë-bërësit. Patjetër që do gabojë, siç gaboi me 30 qershor. Në mënyrë të paligjshme dhe antikushtetuese Presidenti anuloi zgjedhjet. Presidenti ka dekretuar një datë tjetër për zgjedhjet. 13 tetori s’ka vlerë fare. Nuk mund të ndodhë që të futemi në një rreth vicioz e të bëjmë zgjedhje çdo dy vjet, çdo një vit e çdo muaj.” – tha Bushati gjatë një emisioni televiziv

Basha pret SPAK-un për zgjidhjen e krizës (të arrestohen politikanët)

Lulzim Basha u ka thënë banorëve të Cërrikut, sipas një materiali dërguar nga zyra për shtyp e PD, se “kriza politike do të zgjidhet vetëm kur të arrestohen politikanët e korruptuar”. Kryedemokratik ka zhvilluar një takim me simpatizantët e tij në Cërrik, ku mësohet t`u ketë thënë se kriza nuk do të mbyllet, pa çuar para drejtësisë, sipas Bashës, politikanët që janë kapur në krim elektoral dhe në vjedhje të pasurive të shqiptarëve.

“Kjo krizë do të zgjidhet përmes parimeve, jo përmes pazareve, përndryshe krizat do të përsëriten. Në Europë çdokush që kapet me këto krime shkon para drejtësisë. Kjo krizë nuk do të mbyllet pa çuar para drejtësisë të gjithë pushtetarët e kapur në krim elektoral dhe në vjedhje të pasurive të shqiptarëve. Kësaj radhe kriza do të mbyllet vetëm duke i dhënë fund pandëshkueshmërisë së politikanëve. Kësaj radhe kriza do të mbyllet vetëm me politikanë me pranga në duar.”- tha Lulzim Basha.

Në këtë kontekst, Lulzim Basha duket se nuk do të ulet në tryezën e dialogut, pa plotësuar kushtin e tij të ri, që është “Pranga politikanëve”. Në fakt, ngritja e SPAK, parashihet si mundësia e vetme që politikanë të korruptuar dhe zyrtarë të lartë të vihen para drejtësisë. Kjo strukturë pritet të jetë funksionale në fund të muajit shtator, ndërsa në fillim të tetorit priten të hapen dhe dosjet e para që do të hetohen nga prokurorët e Prokurorisë së Posaçme.

Kërcënimet, prokurorët e SPAK do mbrohen dhe gjatë pensionit

Në seancën e fundit të datës 18 korrik, në Kuvend u miratuan dy ligjet e fundit të Reformës në Drejtësi, ai për “Për qeverisjen e institucioneve të drejtësisë” dhe ligji “Për statusin e gjyqtarëve dhe prokurorëve”, që kishin mbetur të bllokuar në parlament, për shkak të mos pasjes së konsensusit nga opozita. Në fakt, miratimi këtyre dy ligjeve (që u dekretuan dhe nga Ilir Meta, lexo lajmin këtu), i hap rrugë ngritjes dhe funksionimit të institucioneve të drejtësisë, të cilat pritet që të jenë në funksion brenda vjeshtës së këtij viti.

Ndërkohë, qeveria në mbledhjen e fundit të Këshillit të Ministrave në 31 korrik, ka miratuar dy vendime të rëndësishme, që lidhen drejpërdrejt me funksionimin e instucioneve të reja të drejtësisë. I pari ishte miratimi i buxhetit për Prokurorinë e Posaçme, që pritet të jetë gati në shtator, ndërsa vendimi i dytë është ai që siguron mbrojtjen e magjistratëve (gjyqtarëve dhe prokurorëve) që do të punojnë në institucionet e reja të drejtëisë dhe do të hetojnë krimin e organizuar dhe korrupsionin në nivele të larta.

Gjyqtarëve që do të punojnë në gjykata të ndryshme në vend, apo prokurorëve në të gjitha niveleve, do t`u sigurohet jeta dhe familja nga shteti, në rast se ata do të kenë kërcënime nga bota e krimit, në lidhje me çështje që do të hetojnë. Madje, në vendimin e Këshillit të Ministrave, përcaktohet se magjistratëve do t`u “sigurohet mbrojtje e veçantë që nuk e ushtron funksionin ose që ka dalë në pension, në rast se e kërkon, në rast cenimi për shkak të ushtrimit të funksionimit”.

Kjo do të thotë, se prokurorët e SPAK apo gjykatës që do të hetojnë dhe dërgojnë para drejtësisë persona të rrezikshëm, në rast se do të kërcënohen, qoftë edhe kur kanë dalë në pension, do të kenë mundësi të kërkojnë mbrojtje nga shteti. Ndërkohë, për të vënë në zbatim mbrojtjen e magjistratëve, Këshilli i Ministrave ka përcaktuar në vendimin e tij, krijimin e Komisionit për Mbrojtjen e Prokurorëve dhe Gjyqtarëve, që do të jetë në varësi të Këshillit të Lartë Gjyqësor dhe Këshillit të Lartë të Prokurorisë. Ky komision do të jetë i përbërë nga anëtar nga KLGJ dhe KLP, Ministria e Drejtësisë, Ministria e Brendshme dhe Policia e Shtetit.

Miratohet buxheti, qeveria jep 150 milion lekë për SPAK, gati prangat për ‘peshqit e mëdhenj’

Struktura e Posaçme kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK), është drejt ngritjes së saj. Të mërkurën kaloi me sukses Vettingun prokurori Altin Dumani, i cili është renditur kandidati me më shumë pikë nga KLP për t`u bërë anëtar i SPAK. Në të njëjtën ditë, në 31 maj, ndërkohë që Dumani dëgjonte vendimin e Komisionit të Pavarur të Kualifikimit, në godinën e Kryeministrisë zhvillohej mbledhja e radhës e Këshillit të Ministrave. Në pikën e parë të rendit të ditës të kësaj mbledhje, ishte pikërisht miratimi i buxhetit për SPAK. 150 milionë lekë do të jenë në dispozicion të SPAK për të ushtruar aktivitetin gjatë muajve të mbetur të vitit 2019.

“Në mbështetje të nenit 100 të Kushtetutës, të pikës 10, të nenit 57, të ligjit nr.95/2016, “Për organizimin dhe funksionimin e institucioneve për të luftuar korrupsionin dhe krimin e organizuar”, me propozimin e ministrit të Drejtësisë dhe të ministrit të Financave dhe Ekonomisë, Këshilli i Ministrave, vendosi: Strukturës së Posaçme kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar i përcaktohet për vitin 2019 buxheti fillestar prej 150 000 000 (njëqind e pesëdhjetë milionë) lekësh, për përballimin e shpenzimeve lidhur me ushtrimin e aktivitetit gjatë vitit 2019”, shkruhet në Vendimin e Këshillit të Ministrave.

Struktura e Posaçme kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar, pritet “të jetë funksionale në fund të muajit shtator”, është shprehur më herët kryetari i Këshillit të Lartë të Prokurorisë, Gent Ibrahimi. Tashmë janë publikuar emrat e 15 porkurorëve të parë, që kanë marrë vlerësim pozitiv nga KLP dhe janë përzgjedhur si kandidat të SPAK.

Ky organ, sipas Kushtetutës përbëhet nga 15 porkurorë, ndërsa që të jetë funksionale mund të përbëhet dhe nga 10 prokurorë, të cilët si kushte kryesor që të bëhen anëtar të SPAK, duhet të kenë kaluar Vettingun dhe të jenë vlerësuar pozitivisht në kriteret profesionale dhe ato morale.

SPAK do të hetojë krimin e organizuar dhe korrupsionin në nivele të politikës. Kjo strukturë pritet të “shkund” pluhurin e harresës të shumë dosjeve të politikanëve dhe ish-zyrtarëve të lartë, të cilët në të kaluarën janë akuzuar për korrupsion, por që dosjet e tyre, ose nuk janë hetuar ose janë pushuar nga gjyqësori i kaluar.

Kandidati i SPAK që heton Adriatik Llallën, drejt kalimit të Vettingut

Klodian Braho ka kaluar pa teleshe fazën dëgjimore, ose fazën e parë të Vettingut. Braho është aktualisht prokuror i Krimeve të Rënda dhe një ndër kandidatët e zgjedhur nga KLP për të qenë pjesë e SPAK. Për t’u emëruar nevojitet vendimi i formës së prerë nga institucionet e vetingut. Braho njihet si prokurori i disa prej çështjeve më të nxehta si ajo e ish kryeprokurorit Adriatik Llalla, dhe ish-kryebashkiakun e Vlorës, Shpëtim Gjika.

Braho kaloi të enjten seancën dëgjimore dhe i vetmi problem që ju shfaq ishte një hua prej 5 mijë eurosh që i kishte marrë babait të tij në 2010. Problemi u ngrit nga relatori i çështjes, Roland Ilia duke argumentuar se kjo hua ishte e padokumentuar. Kjo vlerë është përdorur nga Braho për pagesën e një apartamenti.

Lidhur me kriterin e pasurisë, Komisioni verifikoi burimin e krijimit të një apartamenti me vlerë 29 428 euro në Yzberisht, blerjen e një automjeti me vlerë 400 mijë lekë si dhe vlerat e likujditeteve në cash dhe bankë. Komisioni nuk ka konstatuar probleme në blerjen e një autoveture në vitin 2016 në vlerën 400 mijë lekë dhe as në vlerat e likujditeteve dhe kursimeve në cash. KPK ka verifikuar edhe një pasuri të babait të bashkëshortes së prokurorit Braho, e cila sipas relatorit ka rezultuar ashtu siç është deklaruar.

Lidhur me pastërtinë e figurës, si Drejtoria e Sigurimit të Informacionit të Klasifikuar, DSIK, ashtu edhe Komisioni nuk kanë identifikuar kontakte me persona me lidhje me krimin e organizuar. Prokurori Braho mori vlerësime pozitive edhe për profesionalizmin.

Apartamenti ka si burim të deklaruar një kredi bankare prej 2.8 milionë lekësh, huanë 5 mijë euro nga babai si dhe të ardhurat e tij nga puna. Prokurori Braho shpjegoi në fjalën e tij se babai i tij, i vetëpunësuar në bujqësi i kishte mundësitë për të krijuar shumën e 5 mijë eurove.

Në KPK kanë mbërritur edhe 9 denoncime nga publiku në adresë të Brahos, për të cilat relatori i çështjes, Roland Ilia tha se subjekti ka dhënë shpjegime, të cilat do të vlerësohen para marrjes së vendimit më 26 korrik.

Procesi i vetingut u drejtua nga Xhensila Pine, me relator Roland Ilian dhe anëtare Valbona Sanxhaktarin dhe në cilësinë e vëzhguesit ndërkombëtar Ferdinando Buatier.

Ibrahimi: Hetuesit e BKH-së do trajnohen nga FBI, SPAK do ketë pavarësi

Byroja Kombëtare e Hetimit është një tjetër organ i rëndësishëm, që krijohet nga Reforma në Drejtësi. Kjo organizatë hetimore do të jetë në varësi direkte të Prokurorisë Speciale, e cila do të hetojë krimin e organizuar dhe korrupsionin në nivele të larta të politikës. Në një studio televizive, kryetari i Këshillit të Lartë të Prokurorisë, Gent Ibrahimi është shprehur se BKH do të jetë gati sapo anëtarët e saj të trajnohen nga FBI në SHBA. “Prokuroria shqiptare gjithmonë ka patur nevojë për ndërmjetësim dhe ndihmën e Policisë së Shtetit për të hetuar krimin. Një oficer i Byrosë Kombëtare të Hetimit ka për Zot, prokurorin e Prokurorisë së Posaçme. Kjo ndihmon edhe në konfidencialitetin dhe sekretin e hetimeve, sepse gjithçka aty konsumohet brenda një trupe të vogël njerëzisht”.

“Këto historitë me përgjime që dalin lart e poshtë shpresoj të mos i dëgjoj më, për shkak të faktit që do të jetë vetëm një grup ekskluziv njerëzish shumë i ngushtë që do të ketë akses në dokument. “FBI do të trainojë NBI – ky është akronimi në anglisht i Byrosë Kombëtare të Hetimit. Natyrisht që bëhet fjalë për një trainim disa mujor, në bazën më të madhe të trainimeve të FBI-së. Zgjidhja tranzitore do të jetë që prokurorët e Prokurorisë së Posaçme do të punojnë me ato struktura të Policisë Gjyqësore që janë të pranishëm në zyrën e Prokurorisë së Krimeve të Rënda”, u shpreh kreu i KLP-së. Sipas Gent Ibrahimit, prokurorët e SPAK do të kenë pavarësi të madhe në punën e tyre, aq sa dhe Këshillit të Prokurorisë do t`i duhet mbështetja e 2/3 të votave të anëtarëve për të shkarkuar një prokuror të SPAK, në rast se do të jetë i nevojshëm.

“Pavarësia e prokurorëve të SPAK ka edhe një dimension tjetër përveç çlirimit të lidhjes hierarkike që në fakt kanë ekzistuar në të kaluarën. Këshilli vetëm mund ta shkarkojë një prokuror të Prokurorisë së posaçme, por edhe këtë gjest ekstrem mund ta bëjë vetëm me ⅔ e anëtarëve të Këshillit. Ju siguroj që përvoja e këtyre 6-7 muajve të parë të Këshillit sugjeron se arritja e mazhorancës, sidomos për këto çështje kaq kontradiktore siç është ndëshkimi i prokurorit të Prokurorisë së Posaçme, është pothuaj i pamundur që të arrihet. Pra pavarësia e tyre ka edhe një dimension tjetër të rëndësishëm- ata shërbejnë për një mandat 9 vjeçar që nuk e kanë prokurorët e tjerë”, tha Ibrahimi.

Dosjet e nxehta në duart e 7 prokurorëve të parë të SPAK

Arben Kraja, Enkeleda Millonaj, Manjola Kajana, Edvin Kondili, Ened Nakuçi, Elida Kaçkini dhe Behar Dibra do të jenë prokurorët e parë të Prokurorisë së Posaçme, e projektuar për ndëshkimin e krimit dhe korrupsionit në nivele të larta në Shqipëri.

Këshilli i Lartë i Prokurorisë, disa ditë më parë, shpalli 15 kandidatë, të listuar sipas aftësive profesionale, karakterit të fortë, vendosmërisë dhe dosjeve që kanë pasur në duar, për t’u bërë pjesë e Prokurorisë së Posaçme. 28 prokurorë, kryesisht të Krimeve të Rënda, aplikuan për 15 vende vakante në SPAK. Ndërkaq, që 15 pretendentët të emërohen përfundimisht në Prokurorinë e Posaçme ata duhet të kalojnë me sukses procesin e Vetingut, duke u konfirmuar në detyrë me vendime të formës së prerë. Në listën me 15 kandidatë të shpallur nga KLP, 7 kandidatë janë konfirmuar në detyrë nga Komisioni i Pavarur i Kualifikimit, organi bazë i Vetingut.

Ata kanë kaluar me sukses të tre testet: Ligjshmërinë e pasurive, pastërtinë e figurës dhe aftësitë profesionale. Nga ana tjetër, Komisioneri Publik nuk ka ankimuar në Kolegjin e Posaçëm të Apelimit vendimet e KPK për konfirmimin e tyre në detyrë, duke u dhënë vendimeve formën e prerë. Në këto kushte, 7 pretendentët e lartpërmendur do të jenë prokurorët e parë të SPAK-ut. Emërimi i tyre nga KLP si prokurorë të Prokurorisë së Posaçme tashmë është vetëm çështje kohe. Mbi ta ‘rëndojnë’ shpresa e madhe e shqiptarëve, investimi historik i SHBA-BE, besimi dhe të gjitha pritshmëritë për shembjen e murit të pandëshkueshmërisë në Shqipëri, një ndër kushtet kryesore për avancimin e Shqipërisë në rrugën e integrimit.

Ndërkaq, për 15 vendet vakante në SPAK, KLP ka renditur si pretendent edhe prokurorin në Prokurorinë e Krimeve të Rënda Tiranë, Besnik Muçi, por Komisioneri Publik i ka kërkuar Kolegjit të Posaçëm të Apelimit shkarkimin e tij nga detyra, me pretendimin se nuk justifikon pasurinë. Kolegji i Posaçëm nuk është shprehur ende me vendim për fatin e Muçit. Shtatë precedentët e tjerë për t’u bërë pjesë e SPAK-ut, Altin Dumani, Anton Martini, Elisabeta Imeraj, Doloreza Musabelliu, Klodian Braho, Ndini Tavani dhe Anita Jella janë në proces rivlerësimi i nga Komisioni i Pavarur i Kualifikimit. Këshilli i Lartë i Prokurorisë do të presë që edhe pretendentët e tjerë të kalojnë procesin e Vetingut, për t’i emëruar në Prokurorinë e Posaçme. Më pas, Këshilli i Lartë i Prokurorisë do të zgjedhë sipas një tjetër procedure, me shumicë votash drejtuesin e Prokurorisë së Posaçme./Shqiptarja.com

7 prokurorët e parë të SPAK-ut

Arben Kraja, konfirmuar në detyrë nga KPK, vendimi ka marrë formë të prerë pasi Komisioneri Publik ka vendosur të mos e ankimojë në Kolegjin e Posaçëm të Apelimit

Enkeleda Millonaj, konfirmuar në detyrë nga KPK, vendimi ka marrë formë të prerë pasi Komisioneri Publik ka vendosur të mos e ankimojë në Kolegjin e Posaçëm të Apelimit

Manjola Kajana, konfirmuar në detyrë nga KPK, vendimi nuk është ankimuar në Kolegjin e Apelimit

Edvin Kondili, konfirmuar në detyrë nga KPK, vendimi nuk është ankimuar në Kolegjin e Apelimit

Ened Nakuçi, konfirmuar në detyrë nga KPK, vendimi nuk është ankimuar në Kolegjin e Apelimit

Elida Kaçkini, konfirmuar në detyrë nga KPK, vendimi nuk është ankimuar në Kolegjin e Apelimit

Behar Dibra, konfirmuar në detyrë nga KPK, vendimi nuk është ankimuar në Kolegjin e Apelimit

Pretendentët e tjerë

Altin Dumani, në proces Vetingu

Anton Martini, në proces Vetingu

Elisabeta Imeraj, në proces Vetingu

Doloreza Musabelliu, në proces Vetingu

Klodian Braho, në proces Vetingu

Ndini Tavani, në proces Vetingu

Anita Jella, në proces Vetingu

Besnik Muçi, konfirmuar në detyrë nga KPK, por Komisioneri Publik i ka kërkuar Kolegjit të Posaçëm të Apelimit shkarkimin e tij nga detyra.

Llalla “peshku” i parë i SPAK, Ibrahimi: Do hapen dosje të vjetra

Gjatë një interviste për Deutche Welle, kryetari i Këshillit të Lartë të Prokurorisë Gent Ibrahimi, ka deklaruar se pas ngritjes së Prokurorisë Speciale, dosja për hetimin e Adriatik Llallës pritet të jetë një nga të parat që do të gjykohet për pastrim parash. “SPAK do të trashëgojë nga Prokuroria e Krimeve të Rënda rreth 90 % të portofolit të kësaj prokurorie, p.sh. do të vijojë hetimin e pastrimit të parave nga ish-Prokurori i përgjithshëm Adriatik Llalla. Besimi i publikut tek SPAK do të sjellë kallëzime të reja penale”, ka thënë Ibrahimi.

Kreu i KLP-së beson se prokurorët që do të jenë pjesë e SPAK, duhet të kenë guximin për të hetuar çështje dhe dosje të vjetra, që prej vitesh janë mbyllur në sirtarët e prokurorisë. “Vetë prokurorët e SPAK, shpresoj të gjejnë guximin të aktivizojnë çështje të fjetura. Portofoli i SPAK do të jetë më i pasur nga ai i Prokurorisë së Krimeve të Rënda, e cila do të shkrihet kur SPAK të fillojë punën dhe prokurorët e saj do të emërohen nga KLP në zyrat e prokurorive të rretheve”.

Ndonëse shumë dosje kanë prej vitesh që nuk hetohen, sipas Ibrahimit, çështja kohore nuk përbën problem në këtë aspekt. Ndaj, sipas tij hetimi dhe rinisja e tij për dosje të korrupsionit mund të ketë një afat ligjore që shkon me dekada. “Dëshiroj të theksoj që hapja e çështjeve të fjetura penale nuk ka kufizim kohor kur ato nuk janë parashtruar. Për vepra penale të korrupsionit afati ligjor i hapjes së tyre është shumë i gjatë, shkon me dekada”, ka thën Gent Ibrahimi.

Nga prokurori Adriatik Llalla, te shumë politikanë dhe zyrtarë apo ish-zyrtarë të lartë, pritet të jenë pjesë e hetimeve të Prokurorisë Speciale për luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar në nivele të larta. Fundi i shtatorit apo java e parë e muajit tetor, pritet të jetë periudha kohore kur SPAK do të jetë në funksion. Kjo kohë është vetëm pak ditë para se Bashkimi Europian të marrë një vendim për hapjen ose jo të negociatave për antërsim me Shqipërinë, ku hetimi i korrupsionit mbetet “thembra e Akilit” për këtë proces për vendin tonë.

“Peshku” i parë i SPAK dhe tre “kartat” e saj për ndëshkimin e çështjeve të nxehta

Kryetari i Këshillit të Lartë të Prokurorisë, Genti Ibrahimi ka deklaruar e SPAK do të nis punën në shtator deri në fillim të tetori dhe se rruga e pandëshkueshmërisë ndaj korrupsionit në nivele të larta shumë shpejt do të marrë fund. Në një intervistë për DW, Ibrahimi tha se ndryshe nga prokuroria e Krimeve të Rënda, SPAK do të ketë prokurorë të pavarur dhe ka në dorë tre “karta” të reja që do të ndikojnë drejtpërdrejtë në ndëshkimin e korrupsionit në nivele të larta qeverisëse.

Gjatë intervistës, Ibrahimi tha se puna do të nis me çështjet e nxehta dhe shpreson që prokurorët e SPAK të gjejnë guximin të aktivizojnë çështjet e fjetura. Ndër dosjet e “nxehta” Ibrahimi përmendi vetëm rastin e ish-kryeprokurorit Adriatik Llalla i akuzuar për shpërdorim detyre dhe pastrim parash, duke lënë të kuptohet se ndoshta ky do të jetë edhe “peshku” i parë i madh që përflitet prej kohës për t’u kapur nga drejtësia. “SPAK do të trashëgojë nga Prokuroria e Krimeve të Rënda rreth 90 % të portofolit të kësaj prokurorie, p.sh. do të vijojë hetimin e pastrimit të parave nga ish-Prokurori i përgjithshëm Adriatik Llalla.” – tha Ibrahimi i cili theksoi se rritja e besimit të publikut tek SPAK do të sjellë kallëzime të reja penale për të ndëshkuar korrupsionin dhe lidhjeve me krimin në nivel të lartë.

DW: Kur mund të fillojë funksionimin SPAK?

Genti Ibrahimi: Nga shtatori apo fillimi i tetorit. Për secilin nga 15 kandidatët e SPAK, KLP do të marrë një vendim për ta emëruar sapo të kalojë vettingun. Kur kjo të ndodhë për 7 apo 8 syresh do të shpallim krijimin e SPAK dhe fillimin e funksionimit të tij.

DW: Z. Ibrahimi, çfarë ”kartash” ka në dorë SPAK që të përligjë pritshmëritë e mëdha që njerëzit dhe elitat intelektuale kanë ndaj tij, si institucioni kyҫ i drejtësisë së re që do të fillojë me çmontimin e pandëshkueshmërisë për ish-politikanë apo politikanë aktualë të përfolur për korrupsion, pasurim të paligjshëm, lidhje me krimin, të paprekur deri më sot nga drejtësia?

Genti Ibrahimi: Shqipërisë nuk i kanë munguar institucione hetimore për korrupsionin. Por SPAK ka tri “karta” të reja dhe të rëndësishme në dorë.

Së pari: pavarësinë e prokurorëve. Para reformës në drejtësi dhe ndryshimeve kushtetuese një prokuror i lartë kishte të drejtë të ndryshonte gjithçka në punën e një prokurori në pozicion më të ulët. P.sh. nëse një prokuror i një niveli më të ulët vendoste fillimin e një ҫështjeje penale eprori i tij mund të vendoste mosfillimin e saj ose anasjelltas. Sot kjo varësi është ҫmontuar jo vetëm për SPAK por për ҫdo prokuror. Prokurorët e SPAK kanë një mandat 9 vjeҫar, janë të pashkarkueshëm, ndryshe nga prokurorët e tjerë që shërbejnë me një afat të përcaktuar dhe mund të lëvizin nga KLP nga një zyrë në tjetrën. Nëse një prokuror i SPAK ka kryer shkelje disiplinore për ta shkarkuar duhen 2/3 e 11 anëtarëve të KLP, gjë që vështirë të arrihet në kushte normale.

Së dyti: SPAK ka kontroll të plotë mbi policinë gjyqësore, që do të jetë e përbërë nga oficerët e policisë gjyqësore / hetuesit e Byrosë Kombëtare të Hetimit, (BKH) që do të rekrutohen nga prokurorët e SPAK. Ndryshe nga Prokuroria e Krimeve të Rënda, SPAK nuk do të ketë nevojë për Policinë e Shtetit për hetimin e korrupsionit dhe lidhjeve me krimin. Deri tani rastet e korrupsionit të funksionarëve të lartë janë hetuar nga Policia e Shtetit, për llogari të Prokurorisë së Krimeve të Rënda. Policia e Shtetit varet nga Ekzekutivi, nga Ministria e Brendshme dhe nuk është çudi që pushteti ekzekutiv të sabotojë hetimin nga prokuroria, pasi e ka nën kontroll policinë gjyqësore.

Kjo do të ndryshojë në mënyrë drastike në rastin e SPAK, që do të ketë policinë e vet gjyqësore. Hetimet do të kryhen në një sekret më të madh se deri tani kur hetimet për krimin e organizuar dhe korrupsionin bëhen nga struktura të ndryshme dhe mundësia për rrjedhje të informacionit është më e madhe. Me SPAK hetimi do të zhvillohet brenda një zyre të vetme, nga një grup njerëzish që janë në lidhje profesionale dhe hierarkike me njëri- tjetrin.

Së treti: Mbi Prokurorët dhe oficerët e policisë gjyqësore të SPAK rëndon detyrimi i aksesit në privatësinë e tyre. Ata janë gjithë kohës të monitoruar. Sa herë që flasin në telefon e dinë që dikush i regjistron, llogaritë e tyre bankare janë të aksesueshme.

DW: Me këto 3 “karta” të forta në duar a do të fillojë SPAK hetimin e çështjeve të nxehta lidhur me korrupsionin dhe lidhjet me krimin në nivel të lartë?

Genti Ibrahimi: SPAK do të trashëgojë nga Prokuroria e Krimeve të Rënda rreth 90 % të portofolit të kësaj prokurorie, p.sh. do të vijojë hetimin e pastrimit të parave nga ish-Prokurori i përgjithshëm Adriatik Llalla. Besimi i publikut tek SPAK do të sjellë kallëzime të reja penale. Vetë prokurorët e SPAK, shpresoj të gjejnë guximin të aktivizojnë çështje të fjetura. Portofoli i SPAK do të jetë më i pasur nga ai i Prokurorisë së Krimeve të Rënda, e cila do të shkrihet kur SPAK të fillojë punën dhe prokurorët e saj do të emërohen nga KLP në zyrat e prokurorive të rretheve. Dëshiroj të theksoj që hapja e çështjeve të fjetura penale nuk ka kufizim kohor kur ato nuk janë parashtruar. Për vepra penale të korrupsionit afati ligjor i hapjes së tyre është shumë i gjatë, shkon me dekada.

Lexoni këtu intervistën e plotë dhënë për DW.

SPAK drejt ngritjes, Meta i “dekreteve”: Të rikthejmë vendin në shinat e ligjit

Presidenti i Ilir Meta ka zhvilluar të premten një takim lamtumire me ambasadoren e Sllovenisë në Shqipëri, Lea Stançiç ku ka shfrytëzuar rastin të japë një mesazh për politikanët shqiptarë dhe veçanërisht kryeministrit Rama.

Meta bën thirrje që vendi të rikthehet urgjentisht në shinat e demokracisë dhe shtetit ligjor. Sipas tij ky është kusht për kapërcimin e krizës në vend dhe i shërben çeljes së negociatave me BE-në.

“Kjo mbështetje (e Sllovenisë) na inkurajon për të shtuar përpjekjet tona për kapërcimin e krizës së rëndë ku ndodhet vendi dhe rikthimin urgjent në shinat e demokracisë dhe shtetit ligjor, për t’i shërbyer objektivit strategjik të çeljes së negociatave të anëtarësimit me Bashkimin Europian gjatë mbledhjes së Këshillit të 17-18 tetorit”, thekson Meta.

Apeli i tij për të kthyer vendin në shinat e shtetit ligjor vjen në një moment kur Reforma në Drejtësi po ecën me ritme të shpejta. Komisioni i Vettingut çdo ditë po kryen seanca dëgjimore dhe po jep vendime për largimin nga drejtësia të prokurorëve dhe gjyqtarëve të korruptuar, ndërsa SPAK është drejt ngritjes dhe funksionit të tij të plotë. Edhe ndërkombëtarët në të gjitha deklaratat e tyre e kanë vlerësuar ecurinë e Reformës në Drejtësi duke e parë atë si një moment thelbësore të funksionimit të shtetit ligjore dhe demokracisë në Shqipëri. Por presidenti nuk ndan të njëjtin qëndrim me ndërkombëtarët në lidhje me ecurinë e Reformës në Drejtësi dhe këtë e ka thënë hapur publikisht disa herë. Ndaj dhe ky apel i tij i sotëm duket si një mesazh drejtuar Ramës për negociata.