Historianët Marenglen Kasmi dhe Uran Butka dhanë teza të ndryshme në lidhje me çlirimin e Tiranës gjatë diskutimit në studion e ‘Real Story’. Uran Butka deklaroi se gjatë luftës për çlirimin e Tiranës 127 persona ranë dëshmorë dhe se mes tyre shumë të pafajshëm, ndërsa për Kasmin gjermanët ikën me vonesë pasi vonoi kolona dhe nuk i mbajtui lufta e dëshmorëve me gjatë.
Pjesë nga debati:
Marenglen Kasmi: Në luftën partizane ishin pritat dhe goditjet e befasishme. Në fazën fundit të saj kemi beteja të tilla, si në luftën e Tiranës, ku kemi rregulla ushtarake.
Uran Butka: Unë në librat e mi kam vlerësuar dëshmorët që kanë rënë në për çlirimin e Shqipërisë, qoftë ata 127 që kanë rënë dëshmorë në luftën e Tiranës, kanë qenë idealistë. Por duhet ta shohim në mënyrë më të plotë, më komplekse. Luftën e Tiranës duhet ta shohim në mënyrë më të plotë. Enver Hoxha thoshte; kush merr kryeqytetin, merr pushtetin.
Marenglen Kasmi: Jo mo jo…Enver Hoxha i pari…po kjo është ou….
Uran Butka: Është shumë e vjetër, por e ka thënë. Krahas luftës kundër gjermanëve, u turrën forcat partizane, të orientuara nga Enver Hoxha dhe jugosllavët dhe bënë kërdinë ndaj forcave nacionaliste në Tiranë. Tirana ishte e rrethuar dhe ata rrinin në shtëpinë e vet. Po të lexoj vetëm çfarë ka thënë sekretari i Komiteti të Partisë për Tiranën, Gogo Nushi; “Këtë shpirt terrorist e kemi parë në Tiranë ditët e fundit. Me hyrjen e forcave tona në Tiranë janë vrarë 60 vetë. Unë mendoj se asnjë nga ata nuk e meritonte atë dënim. Numri do të ketë qenë edhe mbi 100 vetë”. Gogo Nushi flet për të vrarë të pafajshëm në Tiranë, që ishin nacionalist dhe antifashist. Mund të përmend dhe figura të shquara që u vranë, si Ismail Petrela dhe që ka luftuar ndaj italianëve. Pse duhej të vriteshin njerëz të pafajshëm.
Marenglen Kasmi: Patjetër që mund të kenë ndodhur gjëra të tilla. Në Francë komunist ishin ata që u vranë sa hyri De Gol? Je gabim.
Uran Butka: U vranë 127 njerëz që luftonin për lirinë, partizanë të tjerë. Ushtria gjermane ishte në tërheqje. Plani i Hitlerit ishte që të tërhiqeshin nga Tirana në 7 nëntor.
Marenglen Kasmi: E ke lexuar nga unë këtë. Po e keqpërdor.
Uran Butka: Po mirë ore, vetëm ti lexon dokumente gjermane?
Marenglen Kasmi: Po ti dhe shqip i lexon gabim.
Uran Butka: Unë e kam mësuar gjermanishten përpara teje. Ishte për të larguar nga Tirana gjermanët, por vet lufta i mbajti deri në 17 nëntor.
Marenglen Kasmi: Je gabim zotëri, komplet gabim. U vonua kolona, se jo u vonuan. Je gabim, nuk i di të vërtetat historike. Nuk thotë kështu raportoi. Je gabim!
Uran Butka: Kështu thotë raporti.
