Ushtria e Mianmar mori pushtetin të hënën në një grusht shteti kundër qeverisë së zgjedhur në mënyrë demokratike të fitueses të Nobelit Aung San Suu Kyi, e cili u arrestua së bashku me drejtuesit e tjerë të partisë së saj Lidhja Kombëtare për Demokraci (NLD) në një bastisje në mëngjes.
Ushtria tha se kishte kryer ndalimet në përgjigje të “mashtrimit në zgjedhje”, duke i dhënë pushtet shefit ushtarak Min Aung Hlaing dhe duke vendosur një gjendje të jashtëzakonshme për një vit, sipas një deklarate në një stacion televiziv në pronësi të ushtrisë.
Gjeneralët bënë lëvizjen e tyre disa orë para se parlamenti të pritej për t’u ulur për herë të parë që nga fitorja e jashtëzakonshme e NLD-së në zgjedhjet e 8 nëntorit, të shikuara si një referendum mbi qeverinë e re demokratike të Suu Kyi.
Linjat telefonike në kryeqytetin Naypyitav dhe qendra kryesore tregtare e Yangon nuk ishin të arritshme. Njerëzit nxituan në tregjet në Yangon për t’u furnizuar me ushqim dhe mjete, ndërsa të tjerët u rreshtuan në banka për të tërhequr para.
Ushtarët morën pozicione në bashkinë e qytetit në Yangon dhe të dhënat e internetit celular dhe shërbimet e telefonit në fortesën e NLD pësuan për pak kohë kolaps, thanë banorët. Lidhja e internetit gjithashtu kishte rënë në mënyrë dramatike, tha shërbimi i monitorimit NetBlocks. Suu Kyi, presidente e Mianmarit dhe udhëheqës të tjerë të NLD ishin “marrë” në orët e para të mëngjesit, tha zëdhënësi i NLD Myo Nyunt për Reuters.
“Unë dua t’u them njerëzve tanë të mos përgjigjen me nxitim dhe dua që ata të veprojnë në përputhje me ligjin,” tha ai, duke shtuar se ai priste të arrestohej edhe vetë. Reuters më pas nuk ishte në gjendje të kontaktojë me të. Një video e postuar në Facebook nga një deputet u shfaq për të treguar arrestimin e një ligjvënësi tjetër rajonal Pa Pa Han.
Në video, burri i saj u lutet burrave me rroba ushtarake që qëndrojnë jashtë portës. Një fëmijë i vogël shihet duke vajtuar. Ndalimet erdhën pas disa ditësh tensioni të përshkallëzuar midis qeverisë civile dhe ushtrisë që ngjalli frikën e një grushti shteti pas zgjedhjeve. Partia e Suu Kyi fitoi 83% të votave vetëm në zgjedhjet e dyta, që kur junta ushtarake ra dakord të ndajë pushtetin në 2011.
Shtëpia e Bardhë tha se Presidenti amerikan Joe Biden ishte informuar për arrestimet dhe Sekretari i Shtetit Antony Blinken bëri thirrje për lirimin e udhëheqësve.
“Shtetet e Bashkuara qëndrojnë me popullin e Birmanisë në aspiratat e tyre për demokraci, liri, paqe dhe zhvillim. Ushtria duhet t’i kthejë menjëherë këto veprime”, tha ai në një deklaratë, duke përdorur një emër alternativ për Mianmarin.