Komisioni i Venecia ka vulosur raportin përfundimtar për Presidentin Meta, ku theksohet se ai tejkaloi kompetencat me anulimin dhe më pas shtyrjen e zgjedhjeve. Përmes një komunikate për raportin përfundimtar, Komisioni i Venecias thekson se presidenti nuk mund të anulojë zgjedhjet pa konsensus politik, madje edhe në raste lufte shtyrja e tyre miratohet nga Parlamenti.
Komisioni i Venecias miratoi draft raportin e publikuar më parë pa ndryshime të mëdha thelbësore ku theksohet se Presidenti tejkaloi kompetencat me anulimin e 30 qershorit. Megjithatë në komunikatë theksohet se do të jetë Gjykata e Kushtetuese që do vendos për shkarkimin apo jo të tij.
“Edhe nëse Presidenti mund të ketë tejkaluar kompetencat me shtyrjen e zgjedhjeve lokale, shkarkimi mund të mos justifikohet. Në sfondin e një procedure aktuale të shkarkimit të presidentit shqiptar, Ilir Meta, për shtyrjen e zgjedhjeve lokale përtej mandatit elektoral të autoriteteve lokale, ekspertët e Këshillit të Evropës në Komisionin e Venecias konkludojnë se ndërsa Presidenti mund të ketë vepruar përtej kompetencave të tij kushtetuese, indikacione se veprimet e tij mund të mos kenë qenë të një natyre që mund të justifikojnë shkarkimin.
Në opinionin e miratuar sot, i cili është bërë me kërkesë të kryeparlamentarit Gramoz Ruçi, Komisioni i Venecias thekson se Presidenti shqiptar nuk mund të anulojë zgjedhjet pa konsensus politik. Edhe në rastet e emergjencave shtetërore, si lufta apo katastrofat natyrore, Parlamenti duhet të miratojë një legjislacion ‘ad hoc’ për të shtyrë zgjedhjet.
Në përgjigje të krizës politike në vend dhe bojkotit elektoral nga disa parti të mëdha politike, Presidenti fillimisht anuloi dhe më pas i shtyu zgjedhjet lokale. Edhe nëse Parlamenti mund të konfirmojë se Presidenti ka tejkaluar kompetencat, Komisioni i Venecias vë në pikëpyetje nëse kjo është e një karakteri të tillë sa të provojë “shkelje serioze.
Ekspertët nënvizojnë thirrjen e Presidentit për dialog dhe besimin se shtyrja e zgjedhje mund të kontribuonte në një kompromis midis partive. Ata theksojnë mungesën e sfidimit të dekreteve të Presidentit përpara një gjykate.
Për më tepër, zgjedhjet lokale nuk kanë të njëjtin status kushtetues si zgjedhjet parlamentare. Ekspertët thonë se edhe nëse Kuvendi do të përcaktonte seriozitetin e shkeljeve, kjo nuk duhet domosdoshmërisht të çojë në shkarkim, duke marrë parasysh fuqinë e seancave plenare të Kuvendit për të marrë parasysh qëllimet e tjera kushtetuese, siç janë mbajtja e kontrolleve dhe ekuilibrave dhe stabiliteti në vend. Nëse Kuvendi do të vendoste në favor të shkarkimit, në fund do t’i takonte Gjykatës Kushtetuese, e cila aktualisht nuk funksionon, të konfirmojë nëse vendimet e Presidentit janë shkelje “serioze” që do të justifikonin shkarkimin e tij.” thuhet në komunikatën e Komisionit të Venecias
Para publikimi të draftit paraprak të Venecias, Meta u shpreh gjatë një interviste për Çim Pekën se nëse do të gjendeshin shkelje të Kushtetutës nga ana e tij, ai do të jepte dorëheqjen pa pritur fare vendimin e Kuvendit. Pas gjetjeve të shkeljeve dhe tejkalimit të kompetencave Meta nuk hezitoi të sulmonte Venecian, duke cituar “se u çmend Venecia, nuk do të thotë se do të çmendemi dhe ne”. Në këtë mënyrë Meta jo që nuk pranoi shkeljet e theksuara nga Komisioni i Venecias, të cilin i besonte verbërisht, por tregoi se nuk do të jap dorëheqjen edhe pse e kishte thënë vetë me gojën e tij.
